Τί συνέβη ὅταν ἡ Σοβιετική Ἕνωσις προσπάθησε νἀ ἐνταχθῆ στό ΝΑΤΟ ;

 Τοῦ Ilya Tsukanov

Πριν από 70 χρόνια, στις 31 Μαρτίου 1954, ο Σοβιετικός υπουργός Εξωτερικών Vyacheslav Molotov  συγκλόνισε τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ με μια πρόταση να ενταχθεί η ΕΣΣΔ στο δυτικό μπλοκ και να τεθεί ουσιαστικά ένα τέλος στον Ψυχρό Πόλεμο στην Ευρώπη. Τι παρακίνησε τους υπολογισμούς της Μόσχας; Τι προέκυψε τελικά από την πρόταση; Δείτε το infographic του Sputnik.

Η παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων της εποχής του Ψυχρού Πολέμου που αναδύθηκε από τα ερείπια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου δεν προέκυψε αμέσως. Για περίπου μια δεκαετία μετά το 1945, η ΕΣΣΔ - ανακάμπτοντας από τη μαζική υλική και ανθρώπινη καταστροφή που προκλήθηκε από την εισβολή του Χίτλερ, υπέβαλε μια σειρά διπλωματικών προτάσεων με στόχο την εκτόνωση των εντάσεων του Ψυχρού Πολέμου , ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Αυτό κορυφώθηκε σε ένα δραματικό σχέδιο του 1954 να καταργηθεί εντελώς η έννοια των στρατιωτικών μπλοκ με την ένταξη της ΕΣΣΔ στο ΝΑΤΟ - που δημιουργήθηκε πέντε χρόνια νωρίτερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και 11 συμμάχους με ρητό στόχο την «παροχή συλλογικής ασφάλειας» έναντι της Σοβιετικής Ένωσης.

Της φιλόδοξης πρότασης είχε προηγηθεί η έναρξη μιας σοβιετικής πίεσης για την ευρωπαϊκή συλλογική ασφάλεια στη Διάσκεψη των Υπουργών Εξωτερικών του Βερολίνου τον Φεβρουάριο του 1954 των «τεσσάρων μεγάλων» παγκόσμιων δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων της ΕΣΣΔ, των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Γαλλίας. Εκεί, η Μόσχα συμφώνησε να αποχωρήσει από τη σοβιετική κατεχόμενη μερίδα της Αυστρίας με αντάλλαγμα τη δέσμευση για μόνιμη ουδετερότητα από τη Βιέννη - μια δέσμευση που συνεχίζει να ισχύει μέχρι σήμερα.

Πριν από αυτό, τον Μάρτιο, τον Απρίλιο, τον Μάιο και τον Αύγουστο του 1952, η Μόσχα έστειλε μια σειρά διπλωματικών προτάσεων στις δυτικές δυνάμεις, που ονομάστηκαν συλλογικά «Σημείωμα του Στάλιν» , προτείνοντας την επανένωση της Γερμανίας - η διαίρεση της οποίας είχε μονιμοποιηθεί με τη δημιουργία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας τον Μάιο του 1949 και Λαϊκή Δημοκρατία τον Οκτώβριο του 1949, και μετατρέποντας την επανενωμένη χώρα σε μια μεγάλη ουδέτερη δύναμη στην καρδιά της Ευρώπης. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους απέρριψαν την ιδέα, με τη Δυτική Γερμανία να προσκαλείται για ένταξη στο ΝΑΤΟ τον Μάιο του 1955.

Πριν από το θάνατό του, τον Μάρτιο του 1953 - και περίπου ένα χρόνο πριν από την επίσημη πρόταση για ένταξη της ΕΣΣΔ στο ΝΑΤΟ, ο Ιωσήφ Στάλιν σκέφτηκε την ιδέα να ενταχθεί η Μόσχα στη δυτική συμμαχία. Το 1951, ο ανώτερος σοβιετικός διπλωμάτης Andrei Gromyko  δήλωσε ότι «αν αυτό το σύμφωνο στόχευε ενάντια στην αποκατάσταση της γερμανικής επιθετικότητας, η ΕΣΣΔ θα έμπαινε στο ΝΑΤΟ». Τον Αύγουστο του 1952, δεχόμενος τον Γάλλο πρεσβευτή  Louis Joxe, ο Στάλιν ρώτησε πώς έβλεπε τη συμμαχία ο Γάλλος πρόεδρος Charles de Gaulle, γνωστός για την ανεξάρτητη γραμμή του. Λέγοντας ότι ο de Gaulle το έβλεπε ως μια απολύτως ειρηνική δομή που τηρεί τη Χάρτα του ΟΗΕ, ο Στάλιν φέρεται να «γέλασε και ρώτησε τον [τότε υπουργό ΕξωτερικώνAndrei] Vyshinsky, ο οποίος ήταν παρών κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, μήπως έπρεπε να ενταχθεί σε αυτήν και η ΕΣΣΔ». 

Ἡ αἴτησις τῆς Σοβιετικῆς Ἑνὠσεως γιά ἔνταξιν στό ΝΑΤΟ

4 Ἀπριλίου 1949

Ἀναγράφονται οἱ 12 χῶρες πού ἦσαν τότε μέλη.

31 Μαρτίου 1954

η ΕΣΣΔ εξέφρασε την επιθυμία της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

« Ο Οργανισμός του Βορειοατλαντικού Συμφώνου θα έπαυε να είναι μια κλειστή στρατιωτική ομαδοποίηση κρατών και θα ήταν ανοιχτή στην ένταξη άλλων ευρωπαϊκών εθνών, η οποία, μαζί με τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος συλλογικής ασφάλειας στην Ευρώπη, θα ήταν εξαιρετικά σημαντική για την ενίσχυση της παγκόσμιας ειρήνης.» 

 Σημείωση της σοβιετικής κυβέρνησης προς τις κυβερνήσεις της Γαλλίας, της Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η απόρριψη από το ΝΑΤΟ 

7 Μαΐου 1954 

Η Σοβιετική Ένωση λαμβάνει απόρριψη του αιτήματός της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ 

«Δεν χρειάζεται να τονίσουμε τον εντελώς μη ρεαλιστικό χαρακτήρα μιας τέτοιας πρότασης. Αντιβαίνει στις ίδιες τις αρχές από τις οποίες εξαρτάται το αμυντικό σύστημα και η ασφάλεια των δυτικών κρατών».

Σημείωση από την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών προς τη Σοβιετική κυβέρνηση 

Η απόρριψη απέδειξε ξεκάθαρα ότι το ΝΑΤΟ είναι ένας κλειστός οργανισμός που στρέφεται κατά της ΕΣΣΔ 

Αμέσως μετά την απόρριψη, ιδρύθηκε ο Οργανισμός του Συμφώνου της Βαρσοβίας

Δημιουργία του Οργανισμού της Συνθήκης της Βαρσοβίας (Σύμφωνο της Βαρσοβίας) 

14 Μαΐου 1955 στη Βαρσοβία, οκτώ κυβερνήσεις υπό την ηγεσία της ΕΣΣΔ υπέγραψαν Συνθήκη Φιλίας και Συνεργασίας 

Υπήρξε ανάγκη να δημιουργηθεί μια στρατιωτική συμμαχία αδελφών σοσιαλιστικών εθνών, μεταξύ άλλων σκοπός της ήταν και η αντιμετώπιση του ΝΑΤΟ

 Η Συνθήκη υπογράφηκε από: Αλβανία, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία, Βουλγαρία, Ρουμανία,  Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, Ουγγαρία, ΕΣΣΔ

Δημιουργία του Οργανισμού της Συνθήκης της Βαρσοβίας (Σύμφωνο της Βαρσοβίας) 

1. Η συνθήκη εξασφάλιζε την ειρήνη, την ασφάλεια και το απαραβίαστο των συνόρων των συμμετεχόντων εθνών 

2. Προέβλεπε άμεση βοήθεια από τους συμμάχους σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης στην Ευρώπη 

3. Η συνθήκη είχε καθαρά αμυντικό χαρακτήρα 

4. Προέβλεπε αποτελεσματικά μέτρα για τη γενική μείωση των εξοπλισμών από όλα τα έθνη στον κόσμο και την απαγόρευση των όπλων μαζικής καταστροφής

Τερματισμός του Οργανισμού Συνθήκης της Βαρσοβίας 

1 Ιουλίου 1991 

Περίπου μισό χρόνο πριν από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, υπογράφηκε στην Πράγα ένα πρωτόκολλο για τον πλήρη τερματισμό του Συμφώνου της Βαρσοβίας 

Μέχρι την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, η επέκταση των ΗΠΑ ελέγχόταν από δύο παράγοντες: 

1. φόβος πυρηνικών αντιποίνων στην επιθετικότητα 

2. ύπαρξη του Οργανισμού του Συμφώνου της Βαρσοβίας

Συμπεράσματα 

Μετά την διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας: 

1. Σχεδόν όλες οι πρώην χώρες μέλη του Συμφώνου είναι πλέον μέλη του ΝΑΤΟ 

2. Ένα μονοπολικό σύστημα διεθνών σχέσεων καθιερώθηκε για να κυριαρχήσει στον κόσμο 

3. Ο κόσμος κυριαρχήθηκε από ένα μόνο στρατιωτικό μπλοκ 

4. Η προηγούμενη ισορροπία δυνάμεων καταστράφηκε 

5. Το ΝΑΤΟ παρενέβη στην κρίση της Βοσνίας και εξαπέλυσε επιθετικότητα κατά της Γιουγκοσλαβίας

Ἀπό : sputnikglobe.com

Ἡ Πελασγικἠ