« Μ᾿αὐτό τόν νόμο ἔζησε ὁ κόσμος καί θά ζήσῃ...»

Γεώργιος Σουρῆς 

Τό ἀφιέρωμα ποιήματος τοῦ Σουρῆ,σχολιαστή μας* ,στό ἱστολόγιό μας ( ἐδῶ) ,καί μάλιστα μελοποιημένο πού τραγουδᾶ ὁ ἀξέχαστος Χάρρυ Κλύνν,θά ἔλεγε κανείς πώς εἶναι ἡ ἀπόλυτος ταύτισις τῶν ἀντιλήψεών μας,γιά τά ὅσα συμβαίνουν,ὄχι σήμερα,ἀλλά παλαιόθεν,ἀπό καταβολῆς ἀνθρωπίνων κοινωνιῶν,ὅπως συνηθίζουμε νά γράφουμε συχνάκις. 

Συνεπῶς τό συγκεκριμένο ποίημα,ἀπαντᾷ ὅσο πιό ξεκάθαρα γίνεται ( πιό πολύ δέν μπορεῖ) σ᾿ὅλους ἐκείνους πού βλέπουν ἄμοιρο εὐθυνῶν τόν λαό,στά ὅσα τοῦ ἐπιβάλλουν οἱ ἐξουσιαστές του,πού αὐτός ὁ ἴδιος τούς ἔδωσε τό δικαίωμα διά τῆς ψήφου του,ἀλλά ἐκεῖνοι συνεχίζουν νά βλέπουν ἄλλους πίσω ἀπό τό χέρι τοῦ λαοῦ στήν κάλπη...

Κι᾿ὅμως,πάνω ἀπό 100 χρόνια ( ὁ Σουρῆς πέθανε τό 1919) γιά ἐκεῖνα πού ἔγραφε κι᾿ἔλεγε ὁ Σουρῆς ἰσχύουν μέχρι σήμερα ἴδια καί ἀπαράλλαχτα ! Καί ξέρετε δέν εἶναι ἐπεί δή ὁ κόσμος εἶναι ἀνόητος,δέν καταλαβαίνει,δέν ἔχει πληροφόρησι,ἀγνοεῖ τό παρασκήνιο καί,καί,καί...Ὄχι,τἰποτε ἀπό αὐτά δέν εἶναι. Τοὐλάχιστον ὅσον ἀφορᾷ τόν Ἕλληνα,προσωπική μου ἄποψις εἶναι,δέν πρὄκειται ποτέ ν᾿ἀλλάξῃ τίποτα διότι τό μόνο πού τόν ἐνδιαφέρει εἶναι τό προσωπικό του ὤφελος. Ἄν ὑπάρχει αὐτό ὄχι κωλοτοῦμπες,ὄχι χοροπηδήματα ὅλα μπροεῖ νά τά κάνῃ ἀκόμη καί νά ψηφίζῃ μέχρι νά πεθάνῃ,τόν πολιτικάντη πού τόν ὠφέλησε ! Καί ὁ κάθε πολιτικάντης τό γνωρίζει πολύ καλά αὐτό...

Ὁρῖστε λοιπόν τό ποίημα τοῦ Γεωργίου Σουρῆ,«Φόροι» : 

 Βάλετε φόρους,βάλετε εἰς τήν πτωχή μας ῤάχη,

ποτῖστε μέ τό αἷμα μας τήν ἄῤῥωστη Πατρίδα

᾿σεῖς τό κρασί καί τόν καπνό πού πίνετε μονάχοι

κι᾿ἐμεῖς νά σᾶς κυττάζουμε μέ μάτι σάν γαρίδα.

Βαριά φορολογήσετε καί τό νερό πού τρέχει

βάλετε φόρους,βάλετε,ἡ πλάτη μας ἀντέχει.

* 

Ὅ,τι καλό κι᾿ἄν ἔχουμε ἐπάνω σας ἄς μείνει

στά πρόσωπά μας ἄς χυθεῖ τοῦ μαρασμοῦ τό χρῶμα

μ᾿ἐμᾶς τό ἰσοζύγιο τοῦ ἔθνους μας ἄς γίνει

φορολογῆστε καί αὐτη τήν σάρκα μας ἀκόμα.

Τοῦ σώμαός μας κόβετε καμμιά παχιά λωρίδα

καἰ τρώγετέ την λαίμαργα μαζύ μέ τήν Πατρίδα.

*

Ὅ,τι κι᾿ἄν τρώγουν οἱ πτωχοί τό Ἔθνος ἄς τό τρώγει

ὅ,τι κι᾿ἄν πίνουν οἱ πτωχοί τό Ἔθνος ἄς τό πίνει

χορταίνετε σάν Λούκουλοι μ᾿ἐμᾶς τό σκυλολόγι

κι᾿ἐμεῖς θά σᾶς γνωρίζουμε γι᾿αὐτό εὐγνωμοσύνη.

Τέτοιοι χωριάτες πού ᾿μαστε ἀντέχουμε εἰς ὅλα

καί οὔτε τόσον εὔκολα τινάζουμε τά κῶλα**.

*

Πρέπει νά εἶναι οἱ πολλοί πτωχοί καί πειμασνένοι

καί οἱ ὁλίγοι πάντοτε νά βρίσκονται χορτάτοι.

Πρέπει νά στέκουν οἱ πολλοί στά σπίτια των κλεισμένοι

καί οἱ ὁλίγοι νά πηδοῦν ἐπάνω στό παλάτι.

Πρέπει ὁ κόσμος ὁ πολύς νά δέχεται τά βάρη 

κι᾿ὁ λιγοστός ἐπάνω του κανένα νά μήν πάρῃ.

*

Μ᾿αὐτό τόν νόμο ἔζησε ὁ κόσμος καί θά ζήσῃ

τήν δύναμίν του προσκυνᾷ ἡ κάθε κοινωνία.

Δέν ἠμπορεῖ καθένας μας,βεβαίως,νά πλουτίσῃ

γιατί τοῦ κόσμου ἔπειτα χαλᾷ ἡ ἀρμονία.

Φτώχια καί πλοῦτος-ζήτημα τοῦ καθενός αἰῶνος:

Ἰδού τό τέλος κι᾿ἡ ἀρχή τοῦ φοβεροῦ ἀγῶνος ! 

*

Λοιπόν κανένας πρόστυχος κεφάλι μή σηκώσει 

γιά τόσα νομοσχέδια μή βγάλει τσιμουδιά.

Εἰς τῆς Πατρίδος τόν βωμόν τό αἷμα του ἄς δώσει

χωρίς ν᾿ἀφήσῃ στεναγμό ἡ μαύρη του καρδιά.

Κι᾿ἄν τώρα πάλι ἔπεσεν ἐπάνω του ὁ κλῆρος

Πρέπει καί πάλιν νά φανῇ γενναῖος - μάρτυς- ἤρως ! 

Καί μελοποιημένο στόν δίσκο «Ἀφιέρωμα» στόν Γεώργιο Σουρῆ,ἀπό τόν Χέρρυ Κλύνν,σέ μουσική Τάκη Μπουγᾶ,κυκλοφορία δίσκου τό 1982. 

* Ἡ δ/νσις συμπεριλαμβάνει ολόκληρο τόν δῖσκο. Οἱ «Φόροι» εἶναι τό α΄τραγούδι καί ἴσως τό πιό χαρακτηριστικό καί ἀντιπροσωπευτικό γιά τό σήμερα...

** Ἐδῶ ἡ ἐρμηνεία 

Θά μποροῦσα νά γράψω πάρα πολλά ἀκόμη,ἐξ ἀφορμῆς τῶν διαπιστώσεων ἐκείνων τῶν ἀληθειῶν τῆς ἐποχῆς τοῦ Σουρῆ μέ τό σήμερα,ὅμως νομίζω πώς δέν ἔχουν σημασία τόσο τά λόγια ὅσο ἡ σκληρή πραγματικότης. Καί αὐτή μᾶς λέει πώς τί 1890 τί 2022 ! Καμμία διαφορά...

Ὁ Σουρῆς καταγόταν ἀπό πλούσια οἰκογένεια τῆς Σύρου ( ξέρετε, Κυκλάδες...ἐδῶ) καί εἶχε παντρευτεῖ ἐκ τῆς οἰκογενείας Ἀργέντη-Ῥοδοκανάκη ἐκ Χίου. Ἐπίσης ξέρετε ...Ἡ Χίος τῆς ἀριστοκρατίας καί τῆς ἐξουσίας

Συνεπῶς γνώριζε καλῶς ὁ Σουρῆς τί ἐστί πλούσιος μέ κληρονομικό δικαίωμα στήν κάθε εἴδους ἐξουσία. Καί ἴσως ἄν ὁ πατήρ του δέν εἶχε χρεωκοπήσει καί ὁ Γεώργιος δέν εἶχε ἀναγκαστεῖ νά ξενιτευτεῖ στήν Ρωσσία γιά νά πέσῃ στά χέρια τοῦ σιτέμπορου θείου του,πιθανῶς καί νά μήν εἶχε γίνει αὐτός ὁ μεγάλος σατιρικός ποιητής μέ τίς πικρές ἀλήθειες μέσα ἀπό κάθε στίχο του...

Τέλος ἀφιερώνουμε κι᾿ἐμεῖς,ἕνα ποίημα τοῦ Σουρῆ,σ᾿ὅλους καί ὅλες τούς ἀγαπητούς καί ἀγαπητές μου ἀναγνῶστες/ριες καί βεβαίως στόν "ἁπλό ἀνώνυμο σχολιαστή μας". Εἶναι καί ἀνάλογο τῶν  ἡμερῶν : 

Ἀποκρηαῖς

Κι’ ἐγὼ τραγούδια νέα θὰ τονίσω

σ’ αὐτὸ τὸν μασκαρένιο μας καιρό,

καὶ μασκαρᾶς ἐμπρός σας θὰ πηδήσω

νὰ σύρω ἀποκρηάτικο χορό.

Ὄπ! Ὄπ! στὸ γῦρο ὅλοι… τιριρί…,

καρσιλαμᾶ ἡ λύρα μου βαρεῖ.

*

Στοὺς τωρινοὺς καιροὺς τῆς Ρωμηοσύνης

τραγούδια δὲν μᾶς πρέπουν σοβαρά,

οὔτε κλωνάρια δάφνης καὶ μυρσίνης,

μᾶς φθάνει μουσικὴ τοῦ ταμπουρᾶ.

Γυναῖκες, ἄνδρες ὅλοι τὸ χορό,

καὶ σᾶς κρατῶ τὸ ἴσο… τιριρό.

*

Ὅλο τὸ χρόνο εἴμαστε μπερλίναις,

κι’ ὅμως βαστοῦμε ὕφος σοβαρό,

καὶ γιὰ τῇς δόξαις σκούζουμε ἐκείναις,

ποὺ ἄλλοτε τῇς εἴχαμε σωρό.

Ὄπ! Ὄπ! στὸ γῦρο ὅλοι… τιριρά…,

γιὰ βάλετε στὰ πόδια σας φτερά.

*

Μὰ σὰν ἐλθῇ τρελλὸ τὸ καρναβάλι,

ἀφίνομε τὴν πόζα τὴν πλαστή,

γιὰ μιὰ στιγμὴ ἀλλάζομε κεφάλι,

καὶ μασκαράδες βγαίνομε σωστοί.

Ὄπ! Ὄπ! πηδᾶτε ὅλοι σας ψηλά,

ἡ φτέρναις σας ν’ ἀνάψουν… τραλαλά.

*

Ὅλα σ’ αὐτὴ τὴ γῆ μασκαρευτῆκαν,

ὀνείρατα, ἐλπίδες καὶ σκοποί,

ἡ μούραις μας μουτσούναις ἐγινῆκαν,

δὲν ξέρομε τί λέγεται ντροπή.

Ὄπ! Ὄπ! στὸ γῦρο ὅλοι… τραλλαλό…,

κι’ ἐγὼ μασκαρεμμένος σᾶς γελῶ.

Ἡ Πελασγική