Ἡ Ἑλλάς ἀποχωροῦσε ἀπό τό ΝΑΤΟ, οἱ ΗΠΑ σχεδίαζαν τό ...μέλλον της καί ἡ Τουρκία πατοῦσε τήν Κύπρον

ἡ φωτό ἀπό ἐδῶ

Στίς 14 Αὐγούστου τοῦ 1974,ἡ τουρκία ἐπιχειροῦσε στρατιωτικῶς,καταπατώντας κάθε ὄρο καταπαύσεως τοῦ πυρός,κατά τῶν Κυπριακῶν ἐδαφῶν, ἀλλά τόσο ὁ ἐδῶ Πρέσβης τῶν ΗΠΑ ὅσο καί ἡ κυβέρνησίς τους, ἄλλο ἐνδιαφέρον δέν εἶχαν πέραν τοῦ τί θά ἔχαναν ἀπό μία ἀποχώρησιν τῆς Ἑλλάδος ἐκ τοῦ στρατιωτικοῦ σκέλους τοῦ ΝΑΤΟ. Ἔ, ναί ἡ ἀλήθεα εἶναι πώς ἔχαναν πολλά. Ἴσως τό σημαντικότερο ὅλων,τήν βάσιν στήν Σούδα Κρήτης. Κάτι σάν σήμερα τήν Ἀλεξανδρούπολιν μέ ὅλα ὅσα ἔχει ἐξελιχθεῖ νά εἶναι γιά τίς ΗΠΑ καί τίς ἐπιχειήσεις της στό θέμα τῆς Οὐκρανίας. Ἐκεῖ τότε ἦταν κυρίως ἡ Αἴγυπτος καί ἡ Λιβύη. 

Νά δοῦμε λοιπόν μία ἔκθεσιν τοῦ τότε πρέσβη τῶν ΗΠΑ στήν Ἑλλάδα, Χένρυ Τάσκα καί στην συνέχεια ἕνα χρόνον μετά πόσο εὐχαριστημένοι ἦσαν οἱ ἀμερικάνοι πού ὅλα τούς ἦρθαν τόσο ...βολικά... 

Έκθεση ( πηγή : του Χένρυ Τάσκα,Πρέσβη τῶν ΗΠΑ στήν Ἑλλάδα τήν περίοδο 1969-1974) 

BR74–45 Ουάσιγκτον, 14 Αυγούστου 1974.

[Πηγή: Ford Library, National Security Adviser, NSC Staff for Europe, Canada, and Ocean Affairs: Convenience Files, 1974–1977, Box 8, Ευρώπη, Ελλάδα 1974 NSC. Μυστικό : Όχι ξένη διασπορά. 9 σελίδες όχι αποχαρακτηρισμένο.]

20. Τηλεγράφημα Πρεσβείας στην Ελλάδα προς το ΥΠΕΞ 

Αθήνα, 15 Αυγούστου 1974, 1120Ζ.

5704. Θέμα: Ελλάδα, ΝΑΤΟ και ΗΠΑ—Μερικοί προβληματισμοί. Σε αξιολόγηση του διατάγματος της ελληνικής κυβέρνησης για αποχώρηση από το ΝΑΤΟ, πιστεύω είναι χρήσιμο να έχουμε κατά νου μια σειρά από ουσιώδη γεγονότα:

Καραμανλῆς- Φόρντ συνάντηση στό Ἐλσίνκι Ἰούλιος 1975 ( φωτό) 

1. Η Ελληνική Κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός είναι πολύ απογοητευμένοι λόγω της αδυναμίας τους να έρθουν σε βοήθεια των ομογενών τους στην Κύπρο. Η σύγκρουση με την Τουρκία επιδεινώνεται από το γεγονός ότι εμπλέκεται ο "ιστορικός αντίπαλος". Η χώρα εξακολουθεί να την συνδέει  έντονα με τέσσερις αιώνες κατοχής και τον δικό τους πόλεμο ανεξαρτησίας,την Ελληνική Επανάσταση 1821.

2. Κατά τη διάρκεια της κρίσης, ο ελληνικός λαός αισθάνθηκε απογοητευμένος από τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ που θεώρησε ότι θα μπορούσε να είχε υποχρεώσει την Τουρκία να τηρήσει την κατάπαυση του πυρός.

3. Από την άλλη, πιστεύω ότι όταν " καθίσει η σκόνη"  τα κύρια σημεία που συνδέουν την Ελλάδα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ θα λάβουν την βαρύτητα που τους αρμόζει. Είναι μια μικρή χώρα που περιβάλλεται από εχθρικές δυνάμεις.  Γεωγραφικά, είναι ξεκάθαρο χρειάζονται φίλους. Με τη δημοκρατία σε διαδικασία αποκατάστασης, πολλοί φίλοι πλέον θα κάνουν την εμφάνισή τους. 

4. Οι παραδοσιακά στενοί μας δεσμοί με αυτή τη χώρα, και ιδιαίτερα με τους ανθρώπους της, θα αποδειχθούν ισχυροί και πιστεύω ότι μπορούν να είναι καθοριστικοί. Αυτοί να ξέρετε ότι ο αμερικανικός λαός είναι φιλικός και καλοπροαίρετος. Οι Έλληνες που αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα, και οι άλλοι θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν πόσο δύσκολο είναι το δίλημμα που έχει αντιμετωπίσει η κυβέρνησή μας στην ανάπτυξη της κρίσης—δηλαδή, η πρωταρχική ανάγκη να επιδιώξουμε να φέρουμε κοντά τους σημαντικούς συμμάχους μας χωρίς ανεπανόρθωτη ζημιά στη δική μας ή τις σχέσεις με το ΝΑΤΟ βάζοντας τον καθένα αντιμέτωπο ως προς το επιτακτικό συμφέρον της δυτικής ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο.

5. Η απόφασή τους να παραμείνουν στη Συμμαχία, γαλλικού τύπου, υπογραμμίζει την κατανόησή τους για τη σημασία της προστασίας ασφαλείας που τους παρέχει η συμμαχία έναντι των πιθανών κινδύνων από την περιοχή του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Δεν πιστεύω ότι ο Καραμανλής θέλει να δράσει βιαστικά όσον αφορά την απομάκρυνση της συμμετοχής τους στον στρατό του ΝΑΤΟ, δομή όπου θα εμπλακούν βασικά στρατιωτικά στοιχεία όπως NAMFI, ( Η εγκατάσταση βολής πυραύλων ΝΑΤΟ ή NAMFI ( Πεδίο βολής Κρήτης , "Crete Firing Range") είναι ένα εκτεταμένο πεδίο βολής πυραύλων που βρίσκεται στον κόλπο της Σούδας στο νησί της Κρήτης , στην Ελλάδα .)

Η χρήση του ΝΑΤΟ στον κόλπο της Σούδας κ.λπ. Σαφώς, ωστόσο, οι πρακτικές συνέπειες της απόφασης της Ελλάδας να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ και η ταχύτητα με την οποία η Ελληνική Κυβέρνηση θα προχωρήσει στην απεμπλοκή από τα στρατιωτικά τμήματα της συμμαχίας, θα εξαρτηθεί από τα γεγονότα στην Κύπρο και την Άγκυρα που ο Καραμανλής και οι φιλοδυτικοί συνάδελφοί του έχουν ελάχιστο ή καθόλου επιρροή. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έχουν καταστεί, σχεδόν αναπόφευκτα, οι αποδιοπομπαίοι τράγοι της ελληνικής απογοήτευσης για το Κυπριακό. όσο γρηγορότερα μπορούμε να κάνουμε έναν διακανονισμό που να πληροί τους ελάχιστους ελληνικούς και τουρκικούς στόχους και που δεν θα βλάπτει τον ελληνικό αυτοσεβασμό, τόσο πιο γρήγορα μπορούμε να αρχίσουμε να μετριάζουμε τις επιπτώσεις της απόφασης της Ελλάδας να χαλαρώσει τη στρατιωτική της συνεργασία με το ΝΑΤΟ. Αυτή η απόφαση είναι μέχρι στιγμής ρητορική αλλά δεν μπορεί να παραμείνει έτσι για πολύ αφού πρέπει να υπάρξει η ανάλογη ενέργεια των ΗΠΑ την οποία οι Έλληνες θα ερμηνεύσουν ως ανταποκρινόμενη στην ανησυχία τους για τις συνεχιζόμενες τουρκικές στρατιωτικές προελεύσεις στην Κύπρο που θεωρούν ωμή και αδιάφορη τουρκική διπλωματική στάση.

6. Βραχυπρόθεσμα πρέπει να ενεργήσουμε άμεσα σύμφωνα με τις ακόλουθες γραμμές:

Α) Να δείξουμε ότι έχουμε επίγνωση της σημασίας της Ελλάδας για τις ΗΠΑ και την δυτική συμμαχία και ότι δεν «επιλέξαμε την Τουρκία αντί της Ελλάδας". Η επιθυμία μας να αποφύγουμε τη δημόσια κριτική στους Τούρκους είναι λογική άποψη της πρόθεσής μας να διατηρήσουμε τη διπλωματική επιρροή στην Άγκυρα, αλλά μια μή ισόρροπη δημόσια στάση μας έχει κοστίσει την επιρροή στην Αθήνα και έχει συμβάλει στην ψυχολογική αποξένωση της Ελλάδας. Συνεχίζω να πιστεύω ότι ένα ταξίδι του Γραμματέα στην Άγκυρα και την Αθήνα είναι απαραίτητο για να αντιστραφούν οι ανησυχητικές τάσεις που βλέπουμε στην Ελλάδα.

Β) Να δείξουμε επίσης ότι κατανοούμε τα εσωτερικά και προσωπικά προβλήματα του Καραμανλή ότι τον θεωρούμε φίλο και τον θέλουμε να πετύχει την αποκατάσταση ισχυρής και αποτελεσματικής κοινοβουλευτικής διακυβέρνησης.

Εδώ πάλι μια επίσκεψη του Γραμματέα θα έκανε περισσότερα από οτιδήποτε άλλο βραχυπρόθεσμα. Τελικά, και ανάλογα με τις μελλοντικές εξελίξεις,θα πρέπει να εξετάσουμε μια επίσκεψη του Καραμανλή στις Η.Π.Α

7. Μακροπρόθεσμα θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τα εξής:

Α) Μόλις οι ελληνικές σχέσεις με την Τουρκία ομαλοποιηθούν και εδώ πρέπει να πω ειλικρινά ότι πολλοί Έλληνες φοβούνται πως οι τουρκικές βλέψεις εναντίον της Ελλάδας δεν περιορίζονται στην Κύπρο αλλά σε άλλους στόχους όπωςτα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, η Θράκη κ.λπ., θα πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια να πραγματοποιηθεί ο εκσυγχρονισμός των Ενόπλων δυνάμεών τους το συντομότερο δυνατόν.  Από αυτή την άποψη, ο στρατός από το χαμηλότερο έως τις υψηλότερες τάξεις εξακολουθούν να προτιμούν τον εξοπλισμό μας από αυτόν των συμμάχων μας μερικές φορές τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης και τα οικονομικά τους ανάγκασαν σε διαφορετική περίπτωση.

Β) Κάποια βοήθεια για την απόκτηση πιστώσεων για τη μεταφορά τους στη δύσκολη θέση του ισοζυγίου πληρωμών που αντιμετωπίζουν θα μπορούσε φυσικά επίσης να υπογραμμίσουμε το βασικό μας ενδιαφέρον για μια φιλική και δυνατή Ελλάδα.

Γ) Με εξαίρεση τον σημαντικό στρατιωτικό εκσυγχρονισμό, εμείς θα πρέπει να ενθαρρύνει τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ να ενεργήσουν με τον ίδιο τρόπο σύμφωνα με τις προαναφερθείσες γραμμές. Ιδιαίτερες θα ήταν οι συναντήσεις κορυφής με τον Καραμανλή προκειμένου να γίνουν εφικτές. Μου είπε τελευταία ο πρέσβης Βλάχος πως η Ελλάς προσβλήθηκε που ο στρατηγός Λουνς είχε αρνηθεί να αναβάλει τις διακοπές ώστε να είναι παρών στις συναντήσεις NAC για την αντιμετώπιση της ελληνοτουρκικής κρίσης. Πρέπει να γίνουν βήματα για να αποκατασταθεί αυτό το αίσθημα του πληγωμένου φιλότιμου.

Δ) Προοδευτική κίνηση στην ελληνική συσχέτιση με την Κοινή Αγορά, συμπεριλαμβανομένης της ανανέωσης των υπολοίπων τμημάτων του χρηματοοικονομικού Η βοήθεια που ανεστάλη μετά το πραξικόπημα του 1967 θα ήταν φυσικά χρήσιμη.

8. Τα παραπάνω είναι ενδεικτικά. 

Προς το παρόν, θα πρέπει να κάνουμε σαφές με κάθε δυνατό τρόπο το πόσο απαραίτητη είναι η αμερικανική φιλία για την Ελλάδα. Όταν η Ελληνική Κυβέρνηση καταφέρει να διευθετήσει τις πολιτικές της, θα το κάνουμε. Εχουμε άφθονες ευκαιρίες να καταστήσουμε σαφές στους Έλληνες το πραγματικά αμοιβαίο συμφέρον ασφάλειας που έχουμε για τη διαθεσιμότητα των εγκαταστάσεων των ενόπλων δυνάμεών μας στην Ελλάδα.

9. Τέλος κλείνοντας, προσοχή σ᾿αυτό :

  Η αριστερά, κυρίως ο Ανδρέας Παπανδρέου, φυσικά, θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να επιδεινώσει τις σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ και τη Δύση. Θα πρέπει, λοιπόν, να περιμένουμε μια μεγάλη προσπάθεια αυτών των δυνάμεων σε βασικούς ελληνικούς τομείς κατά των θέσεων των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Θα έχουν τις επιτυχίες τους. Αλλά πιστεύω ότι με τον Καραμανλή στο τιμόνι και άλλους ευφυείς και δυτικούς ηγέτες όπως ο Μαύρος, ο Πεσμαζόγλου κ.λπ., αν ενεργήσουμε αποφασιστικά και σε βάθος και πλάτος, η θέση μας στην Ελλάδα μπορεί να διατηρείται στις βασικές της πτυχές. 

 Ὑπογραφή 

Χένρυ Τάσκα 

Ἕναν χρόνο αργότερα καί συγκεκριμένα τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1975,

( Ἀριστερά : Τζέραλντ Φόρντ καί Χένρυ Κίσσινγκερ,φωτό) 

Ουάσιγκτον, 17 Οκτωβρίου 1975, 10:25–10:47 π.μ.

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ

Πρόεδρος Φορντ

Amb. Jack B. Kubisch, Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα

Ο Δρ. Henry A. Kissinger, Υπουργός Εξωτερικών και Βοηθός του Προέδρου για Θέματα Εθνικής Ασφάλειας

Υποστράτηγος Brent Scowcroft, Αναπληρωτής Βοηθός του Προέδρου για θέματα Εθνικής Ασφαλείας

Πρόεδρος: Χαίρομαι που σας ξαναβλέπω. Πώς είναι τα πράγματα στην Ελλάδα?

Kubisch: Πολύ καλύτερα από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Έχουμε μια καλή κυβέρνηση τώρα. Ο Καραμανλής μου ζήτησε να φέρω αυτό το γράμμα. [Δίνει στον Πρόεδρο την επιστολή, Tab A.] Είναι θερμό και φιλικό, αλλά μπορείτε να δείτε πόσο μυγιάγγιχτοι και περήφανοι είναι οι Έλληνες. Παρεξήγησε ( ο Καραμανλής)  ένα σημείο συνδέοντας τη βοήθεια με την επιστροφή στο ΝΑΤΟ. Το έχουμε ξεκαθαρίσει.

Φόρντ : Πώς πάμε στις διαπραγματεύσεις για τη βοήθεια;

Κίσινγκερ: Εντάξει. Προσφέραμε ένα αναπτυξιακό δάνειο 30 εκατομμυρίων δολαρίων. Ήθελε ( ο Καραμανλής) 100. Τώρα τα έχουμε αυξήσει στα 65 εκατομμύρια δολάρια.

Φόρντ: Ο Αγροτικός τομέας πόσα ζητά ; 

Scowcroft: 250 εκατομμύρια δολάρια σε οικονομική βοήθεια.

Κίσινγκερ: Το σύνολο μας φτάνει τώρα στα $225.

Scowcroft: Αλλά αυτό δεν είναι στην ίδια βάση.

Κίσινγκερ: Αλήθεια. Δεν υπάρχει περίπτωση να τους δώσουμε τόσα πολλά. Αυτοί δεν δικαιούνται οικονομική βοήθεια.

[Συζήτηση υποβολής προϋπολογισμού βοήθειας.]

Φόρντ: Ξέρετε τι πρόβλημα είχαμε να άρει το εμπάργκο ( μπορεῖτε νά διαβάσετε σχετικῶς μέ τό ἐμπάργκο τῶν ΗΠΑ κατά τῆς Τουρκίας- ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΟΜΠΥ καί ΗΤΤΑ ΦΟΡΝΤ ΚΙΣΣΙΝΓΚΕΡ - Ε Δ Ω ) . Πιστεύετε ότι οι Έλληνες θα διαπραγματευτούν;

Kubisch: Με κάθε τρόπο. Θέλουν απλώς να το βγάλουν από τη μέση. Η Κύπρος είναι 500 μίλια μακριά και είναι αποκλειστικά συναισθηματικό πρόβλημα. ( Πόσο ῤόλο ἔπαιξε σέ παγκόσμιο ἐπίπεδο πολιτικῆς,τό « Ἡ Κύπρος κεῖται μακράν»,βλέπετε... ! ) Αυτοί το θέλουν εκτός λειτουργίας και θα παραχωρήσουν κάθε εύλογο όρο. Αν δεν υπάρξει διακανονισμός, η προοπτική ενός πολέμου στο Αιγαίο είναι υψηλή, και  οι Έλληνες δεν μπορούν να το αντέξουν οικονομικά.

Φόρντ : Τι λέτε για τους πρόσφυγες;

Κίσινγκερ: Η επίλυση του εδαφικού ζητήματος θα λύσει τα περισσότερα θέματα. Το μεγάλο πρόβλημα θα είναι ο Μακάριος και η αδύναμη κεντρική κυβέρνηση. Το καλύτερο θα ήταν να το υπογράψει ο Μακάριος.

Kubisch: Αυτό είναι σωστό. Αν δεν το ευλογήσει ο Μακάριος, δεν θα το κάνουν οι Έλληνες Αποδέξου το. Ο Καραμανλής σκέφτεται αν μπορούμε να κάνουμε κάτι μέσα σε 60 μέρες περίπου, έχει αρκετή επιρροή για να τον αναγκάσει να συμφωνήσει.

Φόρντ : Δώστε στον Πρωθυπουργό τις καλύτερες ευχές μου.

Kubisch: Εάν η Κύπρος διευθετηθεί και τα διμερή πράγματα διευθετηθούν, θα ήταν καλό να κανονλισουμε μια επίσκεψη Καραμανλή εδώ.

Φόρντ : Θα ήταν καλή πολιτική κίνηση και για εδώ . Ίσως το επόμενο καλοκαίρι.

Κίσινγκερ: Το μόνο που χρειάζεται είναι καλή θέληση. Υπάρχουν λίγα για να τακτοποιηθούν.

Σημ. Τά ἀνωτέρῳ εἶναι ἀποσπάσματα ἀπό καταγεγραμμένα ντοκουμέντα στό : " Ἐξωτερικές Σχέσεις 1969-1974" τόμος 3, σελίδες 80,81,82 καί 181,182 τῶν ἐπισήμων ἐγγράφων τῶν ΗΠΑ. 

Εὐχαριστοῦμε τό ἀναγνώστη πού μᾶς ἔστειλε τά ἀνάλογα ντοκουμέντα. Εἶναι πάρα πολλά τά θέματα,πού περιέχονται στά συγκεκριμένα ἔγγραφα,ἀναφορές σέ σχεδόν ὅλα τά πολιτικά πρόσωπα τῆς Ἑλλάδος καί τήν ἐπιρροἠ πού γιά καθένα ἀπό αὐτά ἑτοίμαζαν γιά τήν χώρα,λίγο πρίν τήν β΄εἰσβολή τῶν τουρκαλάδων στήν Κύπρο καί γιά ἔνα χρόνο μετά. 

Συμπερασματικῶς : Ὅλα σχεδιασμένα,τακτοποιημένα μέ κάθε λεπτομέρεια ! Οἱ παγκόσμιοι ἐξουσιαστές παίζουν τό παιχνίδι στήν "σκακιέρα" τους μέ τά πιόνια τους,τούς ἄβουλους πολιτκάντηδες πού πλασσάρονται στόν κόσμο ὡς "μεγάλα πολιτικά πρόσωπα,ἡγέτες καί ἐθνάρχες ".  Καί ὁ κόσμος ; Ἄ !  Ναί ὁ κόσμος συνεχίζει νά πιστεύῃ πώς εἶναι ...ῥυθμιστής ! Εἶναι ; Ναί, θά εἶναι  ὅταν θά πάψῃ νά βάζῃ τό προσωπικό συμφέρον πάνω ἀπό τό Ἐθνικό. ..

Ἡ Πελασγική