" ...μητρός τε καί πατρός καί τῶν ἄλλων προγόνων ἁπάντων τιμιώτερόν ἐστιν πατρίς καί σεμνότερον καί ἁγιώτερον καί ἐν μείζονι μοίρᾳ καί παρά θεοῖς καί παρ᾽ ἀνθρώποις τοῖς νοῦν ἔχουσι..." Σωκράτης

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ !


Τετάρτη 24 Μαρτίου 2021

Γενναῖος Κολοκοτρώνης-ὁ ἔφηβος ὁπλαρχηγός τοῦ 1821

 Ο Γενναίος έκαψε κάποιες καλύβες προσκυνημένων για παραδειγματισμό και αποφάσισε να σκοτώσει με βασανιστήρια τον προύχοντα Κρεστενίτη, που πρώτος δέχτηκε τους Τούρκους και παρέσυρε πολλούς άλλους να τον μιμηθούν. Τελικά, έπειτα από παραινέσεις των ντόπιων οπλαρχηγών Παπασταθόπουλου και Ιωάννη Πέτα, ο Γενναίος τον άφησε να ζήσει, αλλά τον εξευτέλισε διά δημόσιου εμπτυσμού

 γράφει ο Γιάννης Δασκαρόλης (απόσπασμα από το νέο του βιβλίο Γενναίος Κολοκοτρώνης - ο έφηβος οπλαρχηγός του 1821)

Βάσει εντολών που είχε λάβει από τον πατέρα του στις 2 Ιουλίου 1827, ο Γενναίος είχε ξεκινήσει να στρατολογεί στην περιοχή της Καρύταινας, με πρόθεση να κατευθυνθεί στα μέρη που είχαν προσκυνήσει. Πριν ξεκινήσει όμως, βρέθηκε σε άμυνα από μια αιφνιδιαστική ισχυρή επίθεση δυνάμεων του Ιμπραήμ στην Καρύταινα από 10.000 άνδρες, με σκοπό την εκ νέου λεηλασία της περιοχής. Καθώς οι Τούρκοι βάδιζαν καίγοντας και λεηλατώντας την Άκοβα με κατεύθυνση προς την Καρύταινα, ο Γενναίος με μόλις 300 οπλοφόρους και ο Πλαπούτας με άλλους 200 έμειναν σε απελπιστική κατάσταση έναντι του αντιπάλου. Μην έχοντας άλλη επιλογή, ο Γενναίος κατάφερε να εξαπατήσει τον εχθρό, τακτοποιώντας σωρούς με κεραμίδια να φαίνονται σαν στρατιώτες, και το ίδιο έκανε με πέτρες και ο Πλαπούτας στους γύρω λόφους.

Όταν πλησίασαν οι Τούρκοι στην Καρύταινα, ο Γενναίος με τους λίγους στρατιώτες του έκανε μια νυχτερινή επιδρομή στο στρατόπεδό τους πυροβολώντας αιφνιδιαστικά μέσα στη νύχτα. Χωρίς να υπάρχει συνεννόηση, πυροβόλησαν και οι στρατιώτες του Πλαπούτα από τους γύρω λόφους και οι Τούρκοι πανικοβλήθηκαν καθώς πίστεψαν ότι είχαν κυκλωθεί από υπέρτερες δυνάμεις, και χτυπώντας τα ταμπούρλα για συναγερμό παραλίγο να σκοτωθούν μεταξύ τους. Πιστεύοντας ότι βρίσκονταν ενώπιον ισχυρών ελληνικών δυνάμεων οπισθοχώρησαν προς τα Μαγουλιανά, όπου οι Έλληνες αμύνθηκαν με γενναιότητα από τις σπηλιές όπου είχαν καταφύγει, ενώ η (ανυπόστατη) φήμη ότι ερχόταν στην περιοχή ο Γενναίος με πολλά στρατεύματα εξανάγκασε τους Τούρκους να εκκενώσουν την περιοχή.

Αμέσως διαδόθηκαν στην Καρύταινα φήμες ότι δήθεν ο 21 ετών τότε Γενναίος, είχε εξολοθρεύσει χιλιάδες Αιγυπτίους του Ιμπραήμ και από όπου περνούσε ο νεαρός οπλαρχηγός γινόταν δεκτός με κωδωνοκρουσίες, πυροβολισμούς στον αέρα και ευχές από τα γυναικόπαιδα, καθώς όλοι πίστευαν ότι είχαν σωθεί οριστικά. Ο ίδιος συμμετείχε πρόθυμα στους πανηγυρισμούς χωρίς να φανερώνει την αλήθεια στους ομοεθνείς του για τον θανάσιμο κίνδυνο που δεν είχε εξουδετερωθεί. Πάντως, έστω και με τη βοήθεια της τύχης, ο Γενναίος κατάφερε να ασφαλίσει την Καρύταινα σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για την επανάσταση, γεγονός που συντέλεσε να κρατηθεί ακμαίο το επαναστατικό φρόνημα σε μια κρίσιμη επαρχία της Πελοποννήσου.

Έπειτα από σχετική διαταγή του πατέρα του τον Ιούνιο του 1827,  ο Γενναίος ξεκίνησε μια περιοδεία στην Ηλεία για να εμποδίσει το προσκύνημα όσων αμφιταλαντεύονταν (και δεν ήταν λίγοι αυτοί), να φέρει πίσω στις τάξεις των επαναστατών όσους είχαν αυτομολήσει, αλλά και να τιμωρήσει παραδειγματικά όσους θα αρνούνταν να αποτινάξουν το προσκύνημα που είχαν κάνει. Ο Γενναίος έκαψε κάποιες καλύβες προσκυνημένων για παραδειγματισμό και αποφάσισε να σκοτώσει με βασανιστήρια τον προύχοντα Κρεστενίτη, που πρώτος δέχτηκε τους Τούρκους και παρέσυρε πολλούς άλλους να τον μιμηθούν. Τελικά, έπειτα από παραινέσεις των ντόπιων οπλαρχηγών Παπασταθόπουλου και Ιωάννη Πέτα, ο Γενναίος τον άφησε να ζήσει, αλλά τον εξευτέλισε διά δημόσιου εμπτυσμού.

Όλοι οι ντόπιοι γύρισαν με το μέρος των επαναστατών, ενώ τον Ιούλιο ο Γενναίος έμαθε από τη Ζάκυνθο ότι στο Λονδίνο οι Μεγάλες Δυνάμεις συζητούν για την ελευθερία της Ελλάδας και οι στρατιώτες του έριχναν βολές στον αέρα πανηγυρίζοντας προς εμψύχωση όλων, αλλά ο λαός αποκαμωμένος δεν τους πίστευε. Ακολούθως έγινε η μεγάλη μάχη στον λόφο της Καυκαριάς στις 26-27 Αυγούστου 1827, όπου οι Έλληνες με επικεφαλής τους Πλαπούτα, Δημήτριο Μελετόπουλο και Χρήστο Φωτομάρα, καλά οχυρωμένοι, αμύνθηκαν με επιτυχία στις επιθέσεις 7.000 Τουρκοαιγυπτίων και 500 προσκυνημένων. Στη σφοδρή διήμερη μάχη ο Γενναίος δεν έλαβε μέρος αλλά έδρασε επικουρικά στη γύρω περιοχή, ενώ οι Τούρκοι είχαν πάνω από 400 νεκρούς, 16 αξιωματικούς και έναν σημαιοφόρο.    

Σε όλη την περίοδο λίγο πριν από τη ναυμαχία του Ναυαρίνου, ο Γενναίος ανέπτυξε μια αξιοθαύμαστη προσπάθεια παρενόχλησης και παρεμπόδισης των Αιγυπτίων σε πολλά σημεία στη δυτική και κεντρική Πελοπόννησο. Στις 21 Σεπτεμβρίου του 1827 στη Δίβρη, ο Γενναίος αντιμετώπισε ένα Σώμα 7.000 Αιγυπτίων με μόνο 2.500 οπλοφόρους και κατάφερε ύστερα από συνεχείς αψιμαχίες και ακροβολισμούς να το εμποδίσει να εισβάλει στην Καρύταινα, σώζοντας εκ νέου την περιοχή. Τους ντόπιους κατοίκους που προσκύνησαν τους επανέφερε στην επανάσταση χρησιμοποιώντας τις ίδιες σκληρές μεθόδους που είχε χρησιμοποιήσει και στην υπόλοιπη Ηλεία.

Τη σημαντική νίκη του Γενναίου στη Δίβρη παρουσιάζει το δημοτικό τραγούδι (της τάβλας) «Μπραΐμης ξεκίνησε»:

Ορέ, Μπραΐμης εξεκίνησε ορέ, την Δίβρη να πατήσει,

Ορέ, με δυο χιλιάδες τακτικούς, ορέ κι εξήντα δυο κανόνια,

Ορέ, Γενναίος σαν το έμαθε, ορέ, τσακίστηκε στα γέλια

Ορέ, πιάνει και φτιάνει ένα ορδί, ορέ στης Δίβρης τ’ αμπέλια.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ιμπραήμ κατηγορούσε τον Γέρο του Μοριά ως «δειλό», αφού έστελνε συνεχώς στη μάχη τον γιο του και αυτός έμενε πίσω.  Ακόμη και ο ίδιος ο Ιμπραήμ, σε συζήτησή του με Έλληνες οπλαρχηγούς κατά την ανταλλαγή αιχμαλώτων, παραδέχθηκε τις ικανότητες του Γενναίου, ενώ επαίνεσε και τον Θ. Κολοκοτρώνη για την ικανότητά του να ελίσσεται και να του ξεφεύγει επί τρία χρόνια στα ίδια μέρη. Σύμφωνα με τον Φωτάκο: «Ο Γενναίος ήταν ο μόνος στρατηγός, που έμπαινε εις το ρουθούνι των Αράβων, εζάλισε κατά τούτο τον Ιμπραήμ και το μαρτυρεί όλη η Πελοπόννησος».

Είναι λοιπόν αναμφίβολο, από όσα έχουμε αναλύσει ως τώρα, ότι η Πελοπόννησος και οι οπλαρχηγοί της, με πρωταγωνιστή τον Γενναίο, αντιστέκονταν νικηφόρα στον Ιμπραήμ μέχρι και τις παραμονές της ναυμαχίας του Ναυαρίνου και σε καμία περίπτωση δεν είχαν καταθέσει τα όπλα, ασχέτως των δυσχερειών ανεφοδιασμού που αντιμετώπιζαν. Ήδη ο Μεχμέτ Αλής είχε μεγάλη αμφιβολία για την τελική νίκη στην Πελοπόννησο, καθώς οι πολεμικές επιχειρήσεις είχαν κοστίσει 25 εκατομμύρια ισπανικά τάλιρα, αλλά το τέλος της εκστρατείας δεν έδειχνε κοντινό, ενώ η διεθνής θέση της Πύλης έναντι των Μεγάλων Δυνάμεων γινόταν συνεχώς χειρότερη.

Ο Αγώνας συνεχιζόταν τραχύς και αμφίρροπος, και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τελικά θα νικούσε ο Ιμπραήμ, ο οποίος δεν είχε πετύχει κανέναν αντικειμενικό του σκοπό,είχε ηττηθεί στη Μάνη, είχε ματαιωθεί οριστικά το προσκύνημα στην Αχαΐα, ενώ και ο στρατός του επίσης δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Οι Έλληνες άμαχοι, μετά τον πρώτο αιφνιδιασμό από τη γενοκτονική μανία του Ιμπραήμ, είχαν καταφέρει να βρουν ανορθόδοξους τρόπους διαβίωσης στην ύπαιθρο που τους εξασφάλιζαν την ατομική τους ασφάλεια και την επιβίωσή τους, έστω και υπό αντίξοες συνθήκες... 

 Διαβᾶστε ὁλόκληρο τό θέμα:  Ο Γενναίος Κολοκοτρώνης καταπολεμά τους τουρκοπροσκυνημένους και κρατάει όρθια την επανάσταση λίγο πριν την ναυμαχία του Ναυαρίνου (Ιούνιος-Οκτώβριος 1827) 


Ἡ Πελασγική

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου