Ἡ στρατιγική σημασία τῆς Κριμαῖας

Άρθρο του Γ. Λιναρδή στην εφημερίδα «ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ»  

Η προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία πριν από ένα περίπου χρόνο αύξησε σημαντικά το γεωστρατηγικό αποτύπωμα της Μόσχας στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Από στρατηγική άποψη η νέα αυτή κατάσταση έχει επιπτώσεις σε όλες τις παρευξείνιες  χώρες, κυρίως όμως επηρεάζει την Ουκρανία, Τουρκία και Ρουμανία, ενώ αναγκάζει το ΝΑΤΟ σε αναδίπλωση και διαφοροποίηση των σχεδιασμών του.  

Το γεωστρατηγικό δυναμικό της Κριμαίας, σε συνδυασμό μάλιστα με την απόσχιση των ρωσόφωνων επαρχιών της Ανατολικής Ουκρανίας από το Κίεβο, επιτρέπει στην Ρωσία να αναπτύξει και να βελτιώσει ριζικά τις στρατιωτικές της δυνατότητες στην Μαύρη θάλασσα και να διευκολύνει την πρόσβαση της προς τον Νότο. Η εγκατάσταση π.χ. των βαλλιστικών πυραύλων εδάφους-εδάφους Iskander, βεληνεκούς 400 χλμ, στο έδαφος της Κριμαίας προσφέρει κάλυψη σε όλες τις ρωσόφωνες περιοχές της Ουκρανίας και Μολδαβίας (Υπερδνειστερία), ενώ επιθετικά επηρεάζει την ακτογραμμή της Ρουμανίας και της βόρειας Τουρκίας. Το βαλλιστικό σύστημα Iskander θα συμπληρωθεί πολύ σύντομα με το μακρού βεληνεκούς αντιβαλλιστικό-αντιαεροπορικό σύστημα S-400, κάτι που θα δώσει τον πλήρη στρατηγικό έλεγχο της Μαύρης Θάλασσας στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις.  

 Η τοποθεσία της χερσονήσου της Κριμαίας είναι ιδανική για την στάθμευση και ανάπτυξη αερομεταφερομένων δυνάμεων, πεζοναυτών και ειδικών δυνάμεων, ενώ στρατιωτικά αεροδρόμια και λιμάνια προσφέρουν ελκυστικές δυνατότητες για τα ρωσικά μαχητικά-βομβαρδιστικά και τον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας. Πέραν των επιθετικών δυνατοτήτων που προσφέρει η Κριμαία στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις ταυτόχρονα αυξάνει και τις αμυντικές τους ικανότητες. Η περιοχή αυτή παρέχει στην Ρωσία ένα ισχυρό προκεχωρημένο σημείο άμυνας, κυρίως εναντίον πιθανών αεροπορικών και ναυτικών εισβολών στο νοτιοδυτικό τμήμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Η Κριμαία είναι μια ισχυρότατη προκεχωρημένη γραμμή άμυνας της ρωσικής ηπειρωτικής χώρας. 

Η προσάρτηση της Κριμαίας μετέβαλλε σημαντικά υπέρ της Ρωσίας την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, κάτι που ταυτόχρονα δημιουργεί στρατηγικό πρόβλημα στην Τουρκία. Η νατοϊκή Τουρκία έχει τώρα να αντιμετωπίσει μια ισχυρότερη Ρωσία, κάτι που την αναγκάζει να τοποθετηθεί σε πιο αμυντική στάση έναντι των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων της περιοχής. Η νέα δημιουργηθείσα ισορροπία αναδεικνύει όμως και τον τουρκικό ρόλο στο νατοϊκό σύμπλεγμα, αναδεικνύει την σπουδαιότητα της Άγκυρας στο ΝΑΤΟ. Κατ΄ επέκταση η κρίση στην Ουκρανία δίνει την ευκαιρία στην Τουρκία να επωφεληθεί από την θέση της ως περιφερειακή δύναμη, πράγμα που θα εξαρτηθεί στο άμεσο μέλλον από την απόφαση της Ουάσιγκτον να ενισχύσει άλλους νατοϊκούς παράγοντες στην περιοχή, όπως π.χ. την Ρουμανία. Είναι πολύ πιθανό η Ρουμανία να γίνει ένας μείζων, αν όχι ο κύριος, παραλήπτης αμερικανικής και νατοϊκής βοήθειας στην περιοχή. Είναι επίσης πιθανό η Ρουμανία να αναδειχθεί στρατιωτικά ως η τρίτη δύναμη στην Μαύρη Θάλασσα μετά την Ρωσία και την Τουρκία. 

Από στρατηγικής άποψης η Ρουμανία προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα για το ΝΑΤΟ και την Ουάσιγκτον. Ιστορικά η Ρουμανία ήταν πάντα πολύ πιο αντιρωσική σε σχέση με άλλες βαλκανικές χώρες όπως η Ελλάδα, η Σερβία και η Βουλγαρία (δεν λαμβάνουμε υπόψη την περίοδο της σοβιετικής κυριαρχίας), ενώ επιπλέον η χώρα αυτή δεν εξαρτάται ενεργειακά από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου της Ρωσίας. 

Επίσης η Ρουμανία γειτονεύει με στρατηγικά  κρίσιμες περιοχές της νοτιοανατολικής Ευρώπης όπως τα Βαλκάνια, η Ουκρανία και η Μαύρη Θάλασσα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ανάχωμα σε μια πιθανή ρωσική επέκταση προς το Νότο. Η ενίσχυση της Ρουμανίας από την Ουάσιγκτον προσφέρει την δυνατότητα επιπροσθέτως να διατηρηθεί μια ισορροπία μεταξύ των νατοϊκών δυνάμεων στην περιοχή, εξασφαλίζοντας στις ΗΠΑ μια πιο απρόσκοπτη και ευέλικτη στρατηγική, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι η Τουρκία (μαζί με το Ισραήλ) έχουν επιφορτισθεί με το ρόλο του χωροφύλακα στην Ανατολική Μεσόγειο.  

Μετά την προσάρτηση λοιπόν της Κριμαίας και την κρίση στην Ουκρανία η στρατηγική κατάσταση στην Μαύρη Θάλασσα έχει σημαντικά διαφοροποιηθεί. Η Τουρκία αντιμετωπίζει μια πιο ισχυρή και επιθετική Ρωσία, κάτι που οδηγεί αναγκαστικά τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις να ενισχύσουν όσο μπορούν το βόρειο μέτωπο τους, ενώ ταυτόχρονα υποχρεώνονται να διατηρούν αμυντική στάση στην περιοχή.

 Η Ρωσία 25 χρόνια μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης κατάφερε να επαναφέρει την στρατιωτική της ισχύ στην περιοχή, ετοιμάζοντας το επόμενο στρατηγικό της βήμα που θα είναι η προσπάθεια καθόδου προς τις λεγόμενες θερμές θάλασσες, κάτι που θα επηρεάσει και θα προσφέρει σημαντικότατο στρατηγικό και γεωπολιτικό πλεονέκτημα στην χώρα μας, εφόσον είμαστε σε θέση και έχουμε την πολιτική βούληση να εκμεταλλευτούμε αυτό το γεγονός.