Καὶ ὁ Κωνσταντῖνος Κανάρης θῦμα πολιτικῆς καὶ ἀστυνομικῆς μικρονοίας.

 

 

Μπορεί η κρατική (και πολιτική) μικρόνοια να σταθεί εμπόδιο, να τιμηθεί από ιδιώτες ένας διακεκριμένος πολίτης, ένας μοναδικός ήρωας, ένας ανιοδοτελής πολιτικός οικουμενικής αποδοχής;

Ένα τέτοιο άγνωστο περιστατικό του 1861- 62, με κεντρική προσωπικότητα τον Κωνσταντίνο Κανάρη, θα αφηγηθούμε σήμερα.

Περί τα μέσα του Δεκεμβρίου του 1861 κάποιοι διακεκριμένοι Αθηναίοι, συνέτρωγαν στο «Ξενοδοχείο του Στέμματος».

Εκεί ένας από αυτούς, έρριξε την ιδέα να τιμηθεί ο υπέργηρος ήρωας Κωνσταντίνος Κανάρης την Πρωτοχρονιά του 1862, με ένα λεύκωμα τιμής.
Όλοι ομόφωνα είπαν το «ναι» και συναπεφάσισαν να κάνουν ένα άτυπο έρανο, βάζοντας κάθε πολίτης που θα το επιθυμούσε, ένα δεκάλεπτο.

Στόχος ήταν να υπάρχει μεγαλύτερη λαϊκή συμμετοχή στο τιμητικό λεύκωμα, που θα ετοίμαζαν. Υπέγραψαν οι παρευρισκόμενοι και παρέδωσαν το κείμενο με τις υπογραφές σε δύο, ώστε να αρχίσουν να μαζέυουν τα δεκάλεπτα, εγγράφοντες και άλλους συμπολίτες. Η ενέργεια αυτή όμως μέσω ψιθύρων καλοθελητών, έφτασε στα αυτιά της Αστυνομίας, η οποία ερμηνεύοντας στενοκέφαλα τον νόμο που απαγόρευε την διεξαγωγή εράνων, ζήτησε να σταματήσει η συγκέντωση χρημάτων.

Οι δύο που μάζευαν τα χρήματα επισκέφθηκαν τον Διεθυντή της Αστυνομίας και διαμαρτυρήθηκαν. Εκείνος τους ανακοίνωσε, πως θα το αναφέρει στον προϊστάμενο υπουργό του. Την επομένη μάλιστα έλαβε και την διφορούμενη πανταχούσα του υπουργού ότι απαγορεύει την συγκέντρωση χρημάτων, χωρίς να απαγορεύει σε κανέναν να προσφέρει χρήματα για να ενισχύσει κάποιον φίλο του. 

 

*Ο Τιμολέων Φιλήμων

Οι δύο συμπολίτες και ειδικώτερα ο Τιμολέων Φιλήμων και ο Αναστάσιος Καλός, υπέβαλαν και υπόμνημα στον υπουργό, στο οποίο κατέληγαν: «Ἡ παρεμπόδισις ἑπομένως σήμερον τῶν πρὸς ἔκφρασιν εὐγνωμοσύνης ἐνεργειῶν μας ὑπὲρ προσώπου τοιούτου, ἀποβαίνει ἀνεξήγητος ὅλως καὶ μάλιστα, ὅταν τὰς ὑπουργικὰς ἕδρας κατέχωσιν ἄνδρες νέοι τὴν ἡλικίαν, ὀφείλοντες νὰ ἔχωσιν πάντοτε εὐγνώμονα τὴν ἀνάμνησιν τοῦ ἐνδόξου παρελθόντος».

 

Ας σημειώσουμε εδώ ότι οκτώ μήνες νωρίτερα το επίσημο κράτος με έκθεσή του στην Βουλή ζητούσε να ανακηρυχθεί ο Κανάρης ως προσενεγκών στην πατρίδα «εξόχους ὑπηρεσίας» και να του απονεμηθεί σύνταξη 1.000 δραχμών.

Τελικά παρά τις απαγορεύσεις της Αστυνομίας περισσότεροι από 800 Αθηναίοι και υπέγραψαν και τον οβολό τους προσέφεραν ώστε να ετοιμασθεί το τιμητικό λεύκωμα. 

 

*Ο Κωνσταντίνος Κανάρης

 

Ήταν βελούδινο, κυανού χρώματος.
Εξωτερικά είχε σχεδιασμένο έναν Σταυρό, μια άγκυρα και τις λέξεις «25 Μαρτίου 1821» και «3 Σεπτεμβρίου 1843».

Στο πίσω μέρος πάλι με χρυσά γράμματα έγραφε «22 Ιουνίου 1822».
Αυτή ήταν η ημερομηνία πυρπολύσεως της τουρκικής ναυαρχίδας από τον πυρπολητή Κανάρη στην Χίο.

Και πιο κάτω είχε τις λέξεις «28 Μαρτίου 1821».

Αυτή ήταν η ημέρα κατά την οποία ο σεμνός αγωνιστής Κωνσταντίνος Κανάρης με μια ιστορική επιστολή του είχε αρνηθεί την σύνταξη των 1.000 δραχμών και τις άλλες αμοιβές, που του προσέφερε το κράτος!!!

Μέσα στο λεύκωμα έγραφε «Τῷ ναυάρχῳ Κωνσταντῖνο Κανάρη, εἰς δείγμα εὐγνωμοσύνης καὶ σεβασμοῦ, οἱ πολῖται τῶν Ἀθηνῶν, 1 Ἰανουαρίου 1862». Υπήρχε ακόμα η φωτογραφία του Κανάρη και απέναντί της, πάλι με χρυσά γράμματα τυπωμένο το άρθρο 107 του ισχύοντος τότε Συντάγματος, που όριζε: «Ἡ τήρησις τοῦ Συντάγματος ἀφιεροῦνται εἰς τὸν πατριωτισμὸν τῶν Ἑλλήνων».

 

Επίσης είχαν επισυναφθεί οι υπογραφές των πολιτών που συνέβαλαν στην έκδοση του λευκώματος καθώς και οι ακόλουθοι στίχοι: «Εἰς τὸν ἱερὸν ἀγῶνα μέγας τῆς αὐτονομίας. Μέγας καὶ εἰς τοῦτον πάλιν φαίνεται τῆς εὐνομία ὡς ἐφύσα τότε φλόγας, τὰς τρεῖς καίων Ναυαρχίδας. Οὔτω νῦν ἀναρριπίζει τῶν Ἑλλήνων τὰς ἐλπίδας. Καὶ ὁ τῆς Ἀλεξανδρείας καὶ τοῦ Ἑλησπόντου ἥρως, Λάμπει ὡς ἀδάμας λάμψιν ἀδαμάστου χαρακτῆρος»

 

Στις μέσα σελίδες υπήρχε τέλος με καλλιγραφικά γράμματα μια τιμητική προσφώνηση, η οποία κατέληγε ως ακολούθως: «Εἶθε νὰ ζήσῃς, ὅπως ἴδῃς περατούμενον τὸν ἀγῶνα εἰς ὂν ἠρίστευσας, καὶ παγιουμένας τάς πολιτικὰς ἐλευθερίας ἡμῶν, ὑπὲρ τῶν ὁποίων ἐνεκαρτέρησας. Χαῖρε πολίτα, Κωνσταντῖνε Κανάρη».

 

Η φράση περί πολιτικών ελευθεριών, έδειχνε πως είχε αρχίσει στον λαό η ζύμωση, που οδήγησε το ίδιο έτος, στην έξωση του Όθωνος.
Μια ομάδα πολιτών επισκέφθηκε την 1η Ιανουαρίου 1862 τον Κανάρη. Ο υπέργηρος ήρωας τους υπεδέχθη καθιστός στο κρεβάτι του γιατί τον βασάνιζε κάποια πάθηση των ποδιών, δέχθηκε το τιμητικό λεύκωμα με συγκίνηση αλλά και δάκρυα, λέγοντας: «Δέχομαι τὸ δῶρον τοῦτον ὡς ἔκφρασιν καθαρᾶς ἑλληνικῆς καρδίας». 

 

*Ο πυρπολητής Κωνσταντίνος Κανάρης, σε ελληνικό γραμματόσημο του μεσοπολέμου

Η εφημερίδα «Αιών» που είχε πρωτοστατήσει στην έκφραση τιμής προς τον ήρωα Κανάρη και είχε επικρίνει τις ενέργειες της Αστυνομίας έγραψε στις 8-1-1862: «Ἡ Ἀστυνομία Ἀθηνῶν παρακωλύσασα τὴν δημοσίαν ἔκφρασιν, δὲν ὑπώπτευεν, ὅτι ἔδιδεν εἷς τὴν πρᾶξιν τύπον ἁγιότητος σεβασμιώτερον. Ἀλλ’ ἔπρεπε νὰ γίνῃ καὶ τοῦτον, ὅπως μάθῃ ὁ κόσμος, ὅτι μία Ἑλληνικὴ ἀρχή, μετεχειρίσθη τὴν ἐξουσίαν της, οὐχὶ ὅπως ἐπαναφέρῃ τὴν διαταραχθείσαν τάξιν ἢ τιμωρήσῃ ἐχθροὺς τῆς πατρίδος ἢ ὑβριστὰς τοῦ μεγαλείου της, ἀλλ’ ὅπως ἐμποδίσῃ τὴν ὑπὲρ ἐνὸς ἥρωος ἔκφρασιν τῶν πολιτῶν μιᾶς πόλεως Ἑλληνικῆς». 

νεωτέρα ἑλληνικὴ ἱστορία
Αναδημοσίευσις ἀπό : Φιλονόη