" ...μητρός τε καί πατρός καί τῶν ἄλλων προγόνων ἁπάντων τιμιώτερόν ἐστιν πατρίς καί σεμνότερον καί ἁγιώτερον καί ἐν μείζονι μοίρᾳ καί παρά θεοῖς καί παρ᾽ ἀνθρώποις τοῖς νοῦν ἔχουσι..." Σωκράτης

Τρίτη 6 Οκτωβρίου 2020

Ὁ ὁρισμός τοῦ Σωκράτους γιά τόν μορφωμένο ἄνθρωπον

ΠΑΙΔΕΙΑ, ΚΑΤΑ WERNER JAEGER, ΕΙΝΑΙ Η ΜΟΡΦΩΣΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Όταν ρωτήθηκε ο Σωκράτης για να δώσει τον ορισμό του μορφωμένου ανθρώπου, δεν ανέφερε τίποτε για την συσσώρευση γνώσεων.


«Η μόρφωση» είπε, «είναι θέμα συμπεριφοράς. Ποιους ανθρώπους λοιπόν θεωρώ μορφωμένους;

1. Πρώτα απ' όλους, αυτούς που ελέγχουν δυσάρεστες καταστάσεις , αντί να ελέγχονται από αυτές.

2. Αυτούς που αντιμετωπίζουν όλα τα γεγονότα με γενναιότητα και λογική.

3. Αυτούς που είναι έντιμοι σε όλες τους τις συνδιαλλαγές.

4. Αυτούς που αντιμετωπίζουν γεγονότα δυσάρεστα και αντιπαθείς ανθρώπους καλοπροαίρετα.

5. Αυτούς που ελέγχουν τις απολαύσεις τους.

6. Αυτούς που δεν νικήθηκαν από τις ατυχίες και τις αποτυχίες τους.

7. Τελικά, αυτούς που δεν έχουν φθαρεί από τις επιτυχίες και τη δόξα τους»


Κατόπιν ἐπιμόνου αἰτήσεως τοῦ κειμενογράφου,τό θέμα πού εἶχε ἀναρτηθῇ,στήν παροῦσα σελίδα, κατέβηκε. Δέν πειράζει,ἦταν μία εὐκαιρία νά «συναντηθοῦμε» μέ τόν θεῖο Σωκράτη...

 ΤΟ πρότυπον ! 

...Διότι ἐκτός ἀπό τίς φυσικές κληρονομικές ἰδιότητες παίζουν πολύ σημαντικό ῥόλο καί τά πρότυπα.Τά πρότυπα,ἄν κι᾿ἐφ᾿ὅσον ἀφήσουν οἱ ἐξουσιαστές σου νά ὑφίστανται ὡς τέτοια,μέσῳ τῆς ἐκπαιδεύσεως,τῆς πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς.

Μία τέτοια κοινωνία δέν μπορεῖ παρά νά ἔχῃ Πνευματική ἀνάπτυξι,Πολιτιστική ἐξέλιξιν.Ὅταν ὅμως σοῦ στεροῦν τό πιό βασικό θεμέλιο τῆς πνευματικῆς σου καλλιέργειας τότε ὁ δρόμος πού θά χρειάζεσαι,ἀφοῦ εἶσαι ἀπό «καλή πάστα»,θά εἶναι δυσκολώτερος καί σαφῶς πολύ-πολύ μακρύτερος.Ὅμως σίγουρα θά φτάσῃς ἐκεῖ πού φυσικῶς ἀνήκεις...

Πιστεύω λοιπόν,πώς αὐτός εἶναι καί ὁ κύριος λόγος πού κυνηγιέται μέ τόση λῦσσα ὁ Ἑλληνισμός καί κατά συνέπεια ὁ Ἕλλην.


Ἡ Πελασγική

16 σχόλια:

  1. Οι Μήλιοι εκφράζουν την άποψη ότι θα ήταν άνανδρο εκ μέρους τους να μην
    υπερασπιστούν την ελευθερία τους και να παραδοθούν άνευ όρων στους αντιπάλους
    τους. Οι Αθηναίοι θεωρώντας αυτήν την άποψη παράλογη λόγω της σαφούς
    υπεροχής τους, απαντούν ότι δεν είναι καθόλου ταπεινωτικό να υποκύπτει κανείς σε
    συντριπτική δύναμη, αλλά δείγμα σωφροσύνης. Με κυνισμό τονίζουν στους
    συνομιλητές τους ότι η τιμή είναι πολυτέλεια που οι αδύνατοι δεν την διαθέτουν. Γι’
    αυτό τους ζητούν να μην εθελοτυφλούν βασιζόμενοι στην τύχη ή στην ελπίδα. Οι
    Μήλιοι, επικαλούμενοι για άλλη μια φορά το δίκαιο, απαντούν ότι μπορούν
    δικαιολογημένα να ελπίζουν στη βοήθεια των θεών ή των συμμάχων τους
    Λακεδαιμονίων, ενώ οι Αθηναίοι αντιτείνουν ότι και εκείνοι αναμένουν βοήθεια
    από τους θεούς, καθώς σε καμιά περίπτωση οι αξιώσεις τους και οι πράξεις τους δεν
    αντιβαίνουν τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των ανθρώπων ή τις αρχές που αυτοί
    εφαρμόζουν στις μεταξύ τους σχέσεις ακολουθώντας το νόμο που εκ φύσεως
    υπάρχει: ἡγούμεθα γὰρ τό τε θεῖον δόξῃ τὸ ἀνθρώπειόν τε σαφῶς διὰ παντὸς ὑπὸ
    φύσεως ἀναγκαίας, οὗ ἂν κρατῇ, ἄρχειν· καὶ ἡμεῖς οὔτε θέντες τὸν νόμον οὔτε
    κειμένῳ πρῶτοι χρησάμενοι, ὄντα δὲ παραλαβόντες καὶ ἐσόμενον ἐς αἰεὶ
    καταλείψοντες χρώμεθα αὐτῷ, εἰδότες καὶ ὑμᾶς ἂν καὶ ἄλλους ἐν τῇ αὐτῇ δυνάμει
    ἡμῖν γενομένους δρῶντας ἂν ταὐτό. [Πιστεύουμε δηλαδή ότι και οι θεοί και,
    προφανώς, οι άνθρωποι από φυσική αναγκαιότητα επιβάλλουν πάντοτε την
    κυριαρχία τους στον ασθενέστερο. Αυτόν τον φυσικό νόμο ούτε τον θεσπίσαμε
    εμείς ούτε πρώτοι τον εφαρμόσαμε, αλλά τον βρήκαμε να υπάρχει και θα τον αφήσουμε να ισχύει παντοτινά, και ξέρουμε πως και εσείς και κάθε άλλος που θα
    είχε την ίδια με εμάς δύναμη θα έκανε το ίδιο] (V. 105.2). Όσο για την ελπίδα
    βοήθειας από τους Λακεδαιμόνιους, την χαρακτηρίζουν αφελή και απερίσκεπτη (V.
    105: τῆς δὲ ἐς Λακεδαιμονίους δόξης, ἥν διὰ τὸ αἰσχρὸν δὴ βοηθήσειν ὑμῖν πιστεύετε
    αὐτούς, μακαρίσαντες ὑμῶν τὸ ἀπειρόκακον οὐ ζηλοῦμεν τὸ ἄφρον), καθώς οι
    Λακεδαιμόνιοι στις σχέσεις τους με τους άλλους ταυτίζουν πάντα την τιμή με το
    ευχάριστο και το συμφέρον με το δίκαιο.
    Ο διάλογος τελειώνει με την επισήμανση των Αθηναίων ότι οι Μήλιοι καθ’ όλη
    τη διάρκεια της συζήτησης δεν είπαν τίποτε «στο οποίο ένας λογικός άνθρωπος θα
    μπορούσε να στηρίξει μια πίστη ότι θα σωθεί». Τους κατηγορούν για έλλειψη
    λογικής και τους συμβουλεύουν να μην παρασύρονται από το αίσθημα της τιμής, το
    οποίο θα τους οδηγήσει στην καταστροφή. Τους προτρέπουν, τέλος, να το
    ξανασκεφτούν μετά την αποχώρηση των Αθηναίων πρέσβεων έχοντας στο μυαλό
    τους ότι η απόφαση που θα πάρουν αφορά τη σωτηρία ή την καταστροφή της
    πατρίδας τους (V. 111).
    Η απόφαση που παίρνουν οι Μήλιοι κατόπιν συσκέψεως είναι η υπεράσπιση
    της ελευθερίας τους με μοναδικό στήριγμα την εύνοια των θεών και την
    υποτιθέμενη βοήθεια των Λακεδαιμονίων, ενώ οι Αθηναίοι πληροφορούμενοι την
    απόφαση τους προειδοποιούν για την επερχόμενη καταστροφή τους. Με την
    τρομερή αυτή πρόβλεψη ο διάλογος τελειώνει. Οι Αθηναίοι αρχίζουν αμέσως τις
    εχθροπραξίες, ξεκινώντας μια μακροχρόνια πολιορκία. Η βοήθεια των
    Λακεδαιμονίων, που περίμεναν οι Μήλιοι, δεν έρχεται ποτέ και αναγκάζονται να
    παραδοθούν22 με αποτέλεσμα τη θανάτωση όλων των ενήλικων Μηλίων και τον
    εξανδραποδισμό των γυναικόπαιδων (με υπόδειξη του Αλκιβιάδη, όπως μας
    πληροφορεί ο Πλούταρχος [Αλκιβιάδης, 16]) και την αποστολή 500 Αθηναίων
    αποίκων, οι οποίοι εγκαθίστανται στο νησί (V. 116)
    23

    ΠΗΓΗ

    https://amitos.library.uop.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/4152/%ce%9a%cf%8c%cf%84%cf%84%ce%bf%cf%81%ce%b1%cf%82%20%ce%91%cf%80%cf%8c%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bb%ce%bf%cf%82.pdf?sequence=1

    ΥΓ
    Τα ίδια σήμερα. Με τη διαφορά ότι δεν έχουμε ούτε Λακεδαιμονίους συμμάχους ουτε αρχαιους θεους.
    Οποτε είτε σκύβεις είτε εξορίζεται (ψυχικά στο υπερπέραν ειτε σωματικα αλλου στη γαια )

    ΥΓ 2 Σύντομα η επιλογή μας.

    ΥΓ 3 Δεν γνώριζα για την συγκεκριμενη νουθεσια του Αλκιβιάδου περι εξανδραποδισμου των Μήλιων. Πως μπορουσε αυτός να ήταν συμπολίτης με το Σωκράτη; Τι να πω ; Έχουμε να δούμε ακόμη λαμογιες πλήθος ....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μέ τήν ἴδια λογική : « ἡγούμεθα γάρ τό τε θεῖον δόξῃ τό ἀνθρώπειόν τε σαφῶς διά παντὸς ὑπὸ
    φύσεως ἀναγκαίας, οὗ ἂν κρατῇ, ἄρχειν· » ἔπρεπε καί οἱ Ἀθηναῖοι νά μήν πολεμήσουν στόν Μαραθῶνα κατά τῆς μεγάλης περσικῆς δυνάμεως.Γιατί τό ἔκαναν;

    Ὅσον ἀφορᾷ τό καλόπαιδο τόν Ἀλκιβιάδη,γιατί ἐκπλήσσεσαι;Ἀπό τήν φάρα τῶν Ἀλκμαιωνιδῶν καταγόταν,ξαδελφάκι μέ τόν δημοκράταρο Περικλῆ,τά λοιπά ἦταν τόσο φυσιολογικά...
    https://sxolianews.blogspot.com/2018/07/blog-post_18.html
    https://sxolianews.blogspot.com/2017/06/blog-post_14.html

    Εὐχαριστῶ ἀγαπητέ μου Ῥόκκο !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τα έχω διαβάσει παλαιότερα. Εξαίρετα και αυτά όπως και πολλά άλλα. Σε ευχαριστώ για όλα.

    Δεν αντιλέγω.Η υπερτατη επιλογή πάντα η ίδια ήταν. Επικρατεειν ή απολλυσθαι.

    Όμως «ΟΥΤΕ ΤΟ ΖΕΙΝ ΘΕΜΕΛΟΝ ΚΑΛΟΝ ΟΥΤΕ ΤΟ ΘΝΗΣΚΕΙΝ,ΑΛΛΑ ΤΟ ΤΑΥΤΑ ΑΜΦΟΤΕΡΑ ΕΚΤΕΛΕΣΘΑΙ» σπαρτιατικο επίγραμμα.
    (Oυτε το να ζεις ειναι επιθυμητο,ουτε το να πεθαινεις,αλλα και τα δυο να τα πραττεις αξιοπρεπως.

    Σκοπός της αναρτήσεως δεν ήταν η ιστορικότητα ουτε και η αποφυγή αντιμετώπισης του ελληνικου , όταν υπό του πυρός αναδειχθεί, αιωνίου πεπρωμένου.
    Αντιθετως ήθελα να υποδείξω το πως όταν μοιραια έγιναν αυτοι σατραπεις στην θέση του σατραπη άλλαξαν όλα.
    Με λίγα λόγια απέτυχαν στην εξισορρόπηση των παθών που επέρχονται με την εξουσία.

    Ας κάτσει ο Μητσοτάκης και η συμβία του με τους λαθρομετανάστες και 800 ευρώ ΣΕ ΕΝΑ ΣΠΙΤΙ και να δούμε πόσα απιδια βάζει ο σάκος.
    Φυσικά αμφότεροι ουτε ιθαγενείς Έλληνες είναι ουτε στερούνται μέσων επιβίωσης.

    Σχετικά με τον Αλκμαιωνιδη απλά αυτοσαρκαστηκα.

    Φιλικά και εύχομαι καλό βράδυ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ἔβαλε ὁ Διηνέκης,πιό πάνω,θέμα σχετικῶς μέ τόν Ἀλκιβιάβη,τοῦ εργδημεργ.Πιθανῶς νά τό ἔχῃς διαβάσῃ.Βρωμόσογο οἱ Ἀλκμαιωνίδες...

      Κατά ἕναν παράδοξο τρόπο,μᾶλλον ἀπό διαίσθησι (πότε κάναμε ἀρχαία ἱστορία στό δημοτικό;Τρίτη ἤ Τετάρτη τάξη;Ἄς ποῦμε περίπου στά 8 χρόνια μας),ἀντιπαθοῦσα φοβερά τούς Ἀθηναίους καί συμπαθοῦσα πάρα πολύ τούς Λακεδαιμονίους.
      Τελικῶς μέχρι σήμερα ἡ ἀντιπάθειά μου γιά τήν Ἀρχαία Ἀθῆνα παραμένει ἀλλά μᾶλλον αἰτιολογημένη,πλέον...

      Αὐτό νομίζω πώς μπορεῖ νά ἀπαντήσῃ καί σ᾿αὐτό πού γράφεις:
      «ήθελα να υποδείξω το πως όταν μοιραια έγιναν αυτοι σατραπεις στην θέση του σατραπη άλλαξαν όλα.
      Με λίγα λόγια απέτυχαν στην εξισορρόπηση των παθών που επέρχονται με την εξουσία»

      Παίζει ῥόλο λοιπόν ποιοί βρίσκονται στήν θέσι τοῦ ἐξουσιαστή...

      Σ᾿εὐχαριστῶ ἀγαπητέ Ῥόκκο !

      Διαγραφή
    2. Δεν ήταν όλοι οι Αθηναίοι βρωμόσογα. Εντάξει.

      Διαγραφή
    3. Ἐννοεῖται.Ἄλλως τε γιά τούς Ἀλκμαιωνίδες ἦταν ὁ λόγος.

      Ὅσον ἀφορᾷ τήν ἀντιπάθειά μου στούς Ἀθηναίους,ὡς αἰτιολόγησι σήμερα,μπορῶ νά πῶ πώς ἔχει νά κάνῃ μέ αὐτό τό πολύ ...ἐλεύθερο πού εἶχαν,τό πολυ-πολιτισμικό,τήν ἀνοχή...Καί βεβαίως,μία ἔπαρσιν ὑπέρ τοῦ δέοντος...

      Ἐγώ πιστεύω πώς ὅσο πιό ψηλά,πνευματικῶς,φθάνει κάποιος τόσο περισσότερο ταπεινός γίνεται.

      Εὐχαριστῶ Διηνέκη !

      Διαγραφή
    4. Εν μέσω εδώ και μέρες "βομβαρδισμού"σκόνης στην ατμόσφαιρα μα και τεχνητών σύννεφων (φοβερό κοκτέιλ), επιτρέψτε μου μια ερώτηση :Θα μπορουσε να είναι φοίνικες οι Αλκμαιωνιδες;

      Διαγραφή
    5. Αν είναι άνθρωπος βαθιά θρησκευόμενος / θρησκευομένη, εμπράκτως, ναι. Αν είναι Μοναχός / Μοναχή ή «Κοσμοκαλόγερος» / «Κοσμοκαλόγρια», ναι.
      ---------------------
      Αν είναι φιλοσοφημένος / φιλοσοφημένη, με μόρφωση Έλληνος Ανθρώπου, με Παιδεία δηλαδή, ναι.
      ---------------------
      Στον ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ κόσμο γύρω μας, όμως, στην καλυτέρα των περιπτώσεων, ας μάς έλεγαν - τουλάχιστον - αυτό:

      «Χωρίς την πίστη στον εαυτόν σου,
      δεν μπορείς να είσαι δυνατός.

      Αλλά αυτή η πίστη πλημμυρίζει τον άνθρωπο με υπεροψία.

      Η τακτοποίηση αυτής τής αντιφατικότητος, είναι από τα πιο δύσκολα προβλήματα τής ζωής και τής προσωπικότητος».

      Vasily Vasilyevich Rozanov [Ρώσος φιλόσοφος, 1856 - 1919]

      Διαγραφή
    6. Η Παιδεία, ήταν ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ ακόμη και στην Αρχαία Αθήνα Πελασγική. Το «πάλευαν», κάποιοι, όμως...
      https://esxatianasxesi.blogspot.com/2018/11/blog-post_44.html
      Η πόλις των Αθηνών καταστράφηκε, διότι απέτυχε σ' αυτό:

      7. «Τελικά, αυτούς που δεν έχουν φθαρεί από τις επιτυχίες και τη δόξα τους»...
      Τελικά...

      Διαγραφή
    7. Βεβαίως καί ἡ Παιδεία θά εἶναι ΠΑΝΤΑ τό ζητούμενον.Σκέψου,σήμερα πού ἔχουμε ἀπαντήσεις σχεδόν σέ ὅλα καί μάλιστα κληροδοτημένα ἀπ᾿εὐθείας ἀπό τούς προγόνους μας,δῆλα δή στήν γλῶσσα μας συνεπῶς ἄκρως κατανοητά,ἀκόμη ψάχνουμε τήν Πνευματική μας καλλιέργεια,φαντάσου τότε πού βρίσκονταν στά πρῶτα στάδια αὐτῆς τῆς ἔρευνας !

      Ἐγώ πάντως θά θέσω ἕνα ἀκόμη ζητούμενο :τήν ποιότητα τοῦ χαρακτῆρος πού ἔχει νά κάνῃ μέ τόν ἴδιο τόν ἄνθρωπο καί τήν κληρονομιά τοῦ dna του.
      Γιατί τό λέω αὐτό; Διότι κατά τό παρελθόν,πολλοί ἐπιστήμονες εἶχαν δοκιμάσῃ νά μετατρέψουν ἀνθρώπους μέ κακά χαρακτηριστικά ( μέχρι καί δολοφόνους),μέσῳ τῆς μορφώσεως καί τῆς Παιδείας γενικώτερα,σέ εὐγενεῖς ἀνθρώπους,μέ ἀπόλυτον ΑΠΟΤΥΧΙΑ !

      Ἄρα,ἡ κληρονομιά τῶν χαρακτηριστικῶν τῆς οἰκογενείας παίζει τόν κυριότερο ῥόλο στήν διαμόρφωσιν ἑνός καλοῦ ἀνθρωπίνου χαρακτῆρος ὁ ὁποῖος μέσῳ τῆς μορφώσεως μπορεῖ νά γίνῃ Ἄνθρωπος !

      Νά λοιπόν γιατί οἱ φυλές,οἱ ῥάτσες ἔχουν τήν σημασία τους στόν ἀνθρώπινο πολιτισμό.

      Διαγραφή
    8. «Χωρίς την πίστη στον εαυτόν σου,
      δεν μπορείς να είσαι δυνατός.

      Αλλά αυτή η πίστη πλημμυρίζει τον άνθρωπο με υπεροψία.

      Η τακτοποίηση αυτής τής αντιφατικότητος, είναι από τα πιο δύσκολα προβλήματα τής ζωής και τής προσωπικότητος».

      Συμφωνῶ ἀπολύτως διά τοῦτο καί ἔκανα λόγο γιά τόν ἀνθρώπινο χαρακτῆρα.Τήν κληρονομιά τῆς ῥάτσας.Διότι ἐκτός ἀπό τίς φυσικές κληρονομικές ἰδιότητες παίζουν πολύ σημαντικό ῥόλο καί τά πρότυπα.Τά πρότυπα,ἄν κι᾿ἐφ᾿ὅσον ἀφήσουν οἱ ἐξουσιαστές σου νά ὑφίστανται ὡς τέτοια,μέσῳ τῆς ἐκπαιδεύσεως,τῆς πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς.

      Μία τέτοια κοινωνία δέν μπορεῖ παρά νά ἔχῃ Πνευματική ἀνάπτυξι,Πολιτιστική ἐξέλιξιν.Ὅταν ὅμως σοῦ στεροῦν τό πιό βασικό θεμέλιο τῆς πνευματικῆς σου καλλιέργειας τότε ὁ δρόμος πού θά χρειάζεσαι,ἀφοῦ εἶσαι ἀπό «καλή πάστα»,θά εἶναι δυσκολώτερος καί σαφῶς πολύ-πολύ μακρύτερος.Ὅμως σίγουρα θά φτάσῃς ἐκεῖ πού φυσικῶς ἀνήκεις...

      Πιστεύω λοιπόν,πώς αὐτός εἶναι καί ὁ κύριος λόγος πού κυνηγιέται μέ τόση λῦσσα ὁ Ἑλληνισμός καί κατά συνέπεια ὁ Ἕλλην.

      Εὐχαριστῶ Διηνέκη !

      Διαγραφή
  4. Ναι τα διάβασα.
    Οχι φυσικά δεν ηταν όλοι.
    Στο συνολο όμως αποδεικνύεται ότι οι αυτοκρατοριες δεν έχουν ενδοιασμούς.
    Υπερισχύει η επικρατουσα και οχι η ατομική ηθική.
    Σας ευχαριστώ και πάλι και τους δυο- τρεις με τον εργοδοτη!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καί ἐγώ σ᾿εὐχαριστῶ ἀγαπητέ Ῥόκκο,πού ἔδωσες τήν ἀφορμή νά γίνῃ μία τόσο καλή συζήτησις.

      Καλησπέρα ἀγαπητέ μου !

      Διαγραφή
  5. Να προσθεσω με το σχολιο μου στα αξιαλογα σχολια που διαβαζω πιο πανω - γεματα αγαπη για την πατριδα μας....

    Η αληθεια ειναι ΠΙΚΡΗ.

    Η Ελληνικη κοινωνια ειναι υπο κατοχη κι ΤΙΠΟΤΑ δεν μπορει να θεωρειται ανεξαρτητο. Βλεπε, δικαιοσυνη, εκτελεστικη εξουσια, νομοθετικη εξουσια, σωματα σφαλειας.

    Ακομα κι υψηλα κλιμακια των ΕΔ !!


    eksothen

    ΑπάντησηΔιαγραφή