" ...μητρός τε καί πατρός καί τῶν ἄλλων προγόνων ἁπάντων τιμιώτερόν ἐστιν πατρίς καί σεμνότερον καί ἁγιώτερον καί ἐν μείζονι μοίρᾳ καί παρά θεοῖς καί παρ᾽ ἀνθρώποις τοῖς νοῦν ἔχουσι..." Σωκράτης

Πέμπτη 22 Μαρτίου 2018

Εἷς ὅρος,ὁ δόξας σοφός ἢ ἀγαθός εἶναι κρατεῖ καί ἄρχει


ἐν ἐκείνῳ τῷ χρόνῳ, ἐν ᾧ ἡ πᾶσα γῆ ἀνεδίδου καὶ ἔφυε ζῷα παντοδαπά, θηρία τε καὶ βοτά, ἐν τούτῳ ἡ ἡμετέρα θηρίων μὲν ἀγρίων ἄγονος καὶ καθαρὰ ἐφάνη, ἐξελέξατο δὲ τῶν ζῴων καὶ ἐγέννησεν ἄνθρωπον, ὃ συνέσει τε ὑπερέχει τῶν ἄλλων καὶ δίκην καὶ θεοὺς μόνον  νομίζει. (Μενέξενος :237e)


« ...ἀλλὰ εἷς ὅρος, ὁ δόξας σοφὸς ἢ ἀγαθὸς εἶναι κρατεῖ καὶ ἄρχει. αἰτία δὲ ἡμῖν τῆς πολιτείας ταύτης ἡ ἐξ ἴσου γένεσις. αἱ μὲν γὰρ ἄλλαι πόλεις ἐκ παντοδαπῶν κατεσκευασμέναι ἀνθρώπων εἰσὶ καὶ ἀνωμάλων, ὥστε αὐτῶν ἀνώμαλοι καὶ αἱ πολιτεῖαι, τυραννίδες τε καὶ ὀλιγαρχίαι· οἰκοῦσιν οὖν ἔνιοι μὲν δούλους, οἱ δὲ δεσπότας ἀλλήλους νομίζοντες· ἡμεῖς δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι, μιᾶς μητρὸς πάντες ἀδελφοὶ φύντες, οὐκ ἀξιοῦμεν δοῦλοι οὐδὲ δεσπόται ἀλλήλων εἶναι, ἀλλ᾽ ἡ ἰσογονία ἡμᾶς ἡ κατὰ φύσιν ἰσονομίαν ἀναγκάζει ζητεῖν κατὰ νόμον, καὶ μηδενὶ ἄλλῳ ὑπείκειν ἀλλήλοις ἢ ἀρετῆς δόξῃ καὶ φρονήσεως...»


 Στη χώρα ετούτη εδώ ένας μόνο όρος ισχύει ως πανυπέρτατος νόμος, την εξουσία παίρνει στα χέρια του και κυβερνάει την πολιτεία μονάχα εκείνος που αναδείχνεται στη ζωή, κατά την κρίση του λαού, ως σοφός ή ενάρετος και δημιουργικός άνθρωπος

Και το βαθύτερο αίτιο του πολιτεύματός μας αυτού είναι τ᾽ ότι στην πραγματικότητα γεννιόμαστε απ᾽ τη φύση όλοι ίσοι μεταξύ μας. Όλες οι άλλες πολιτείες είναι συγκροτημένες από κάθε λογής διαφορετικά κι ανόμοια από φυλετική άποψη στοιχεία και γι᾽ αυτό και τα πολιτεύματά τους είναι ανώμαλα και δε βασίζονται στην αρχή της πολιτικής ισότητας όλων των πολιτών, αλλ᾽ είναι και τυραννικά και ολιγαρχικά πολιτεύματα. 

Για το λόγο αυτό σ᾽ όλες τις άλλες πολιτείες ένα μέρος από τους πολίτες τους, οι λίγοι, θεωρούν όλους τους άλλους ως δούλους τους και οι άλλοι, οι πολλοί, θεωρούν τους λίγους ως δεσπότες και τυράννους τους. Εμείς όμως κι όλοι οι δικοί μας, επειδή είμαστε γεννημένοι όλοι από μια μάνα κι είμαστε στ᾽ αληθινά αδερφοί, δεν έχουμε την αξίωση να είμαστε ούτε δούλοι κανενός, ούτε και δεσπότες των άλλων, αλλ᾽ η φυσική ισογονία μας μας αναγκάζει να ζητάμε και την πολιτική ισότητά μας κατά το νόμο και δεν αναγνωρίζουμε ως άρχοντές μας άξιους να μας κυβερνήσουν παρά μονάχα τους αρίστους, εκείνους που αναδείχνονται στην κοινή συνείδηση όλου του λαού με τις πνευματικές και ηθικές αρετές τους, τη γνώση και τη δημιουργικότητα και τη χρηστότητα.

ἀπόσπασμα ἀπό :  «Μενέξενος» Πλάτωνος (στιχ. 238e-239a)
ἀρχαῖο κείμενον καί μετάφρασις ἀπό ἐδῶ 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου