" ...μητρός τε καί πατρός καί τῶν ἄλλων προγόνων ἁπάντων τιμιώτερόν ἐστιν πατρίς καί σεμνότερον καί ἁγιώτερον καί ἐν μείζονι μοίρᾳ καί παρά θεοῖς καί παρ᾽ ἀνθρώποις τοῖς νοῦν ἔχουσι..." Σωκράτης

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Σάββατο 23 Αυγούστου 2025

Περί Ψυχῆς, μία Φιλοσοφική Σκέψις

Ἡ Ψυχή ἀναζητώντας Τόν Θεό 

Γράφει ὁ Constantin von Hoffmeister

 Από τον Meister Eckhart προέρχεται ένα όραμα της αναζήτησης της ψυχής για τον Θεό που ξεκινά με μια έντονη διαίρεση. Όσοι υπηρετούν τον Θεό μέσω εξωτερικών έργων ανταμείβονται με κτιστά πράγματα: ουρανούς, λαμπερές σφαίρες και ουράνια λαμπρότητα. Όσοι Τον υπηρετούν εσωτερικά λαμβάνουν κάτι άκτιστο: τη ζωντανή δράση της ίδιας της Αγίας Τριάδας. Για τον Eckhart, η ύψιστη υπηρεσία δεν προέρχεται από την εργασία για ένα βραβείο, αλλά από μια εσωτερική στροφή προς την πηγή, όπου η δύναμη του Πατέρα, η σοφία του Υιού και η αγάπη του Πνεύματος κατοικούν μαζί στην ψυχή. Το θείο είναι παρόν σε όλα τα πλάσματα, αλλά εκδηλώνεται διαφορετικά στο καθένα. Η ψυχή υπάρχει για να αναγνωρίσει αυτή την αλήθεια, να βυθιστεί στην απύθμενη πηγή της φύσης του Θεού και να ενωθεί τόσο πολύ μαζί Του ώστε να μπορεί να μιλάει για τον εαυτό της ως Θεό, απογυμνωμένο από όλες τις μορφές και τα ονόματα, όπως ακριβώς ο Θεός είναι απογυμνωμένος από όλες τις μορφές και τα ονόματα.

Ο Θεός είναι πέρα ​​από κάθε εικόνα: πέρα ​​από το φως, τη ζωή, την αγάπη, τη φύση, το πνεύμα ή οποιαδήποτε λέξη. Είναι ο Θεός εν Εαυτώ, που πηγάζει από τον Εαυτό Του, παραμένει στον Εαυτό Του και κατοικεί στα πλάσματά Του. Η ψυχή το αντικατοπτρίζει αυτό όταν υπερβαίνει όλα τα δημιουργήματα και απογυμνώνεται από κάθε νοητικό σχήμα, υψώνεται πάνω από τον εαυτό της στο θείο. Ο Θεός δεν έχει χρώμα, μέγεθος, τόπο, χρόνο. Η ψυχή είναι σαν Αυτόν μόνο όταν υψώνεται πάνω από όλα όσα έχουν δημιουργηθεί. Σε αυτή την κατάσταση, δεν δέχεται ονομασμένα πράγματα, αλλά τα ανώνυμα, εισχωρώντας τόσο βαθιά μέσα στον Θεό που ακόμη και το ερώτημα αν ο Θεός τα κατέχει ή αν η ίδια κατέχει τον Θεό παύει να έχει σημασία. Ο Διονύσιος δίδαξε ότι ο Θεός έλκει την ψυχή τόσο πολύ μέσα Του που χάνει κάθε ξεχωριστότητα και υπάρχει μόνο ως Θεός.

Η ψυχή δημιουργήθηκε για την αναγνώριση ότι δεν έχει τίποτα από τον εαυτό της, ότι δεν είναι τίποτα καθεαυτή. Ο Θεός την έκανε ίση με τον Εαυτό Του, ώστε να μπορεί να στέκεται πάνω από όλα, κάτω από όλα, μέσα σε όλα και έξω από όλα, αλλά να παραμένει ολόκληρη. Η ψυχή φτάνει σε μια ανώτερη κατάσταση όταν στέκεται στην έρημο: ένα μέρος χωρίς έργα και χωρίς εικόνες. Εκεί προσεύχεται να ελκυστεί στη Θεότητα, όπου όλα όσα «είναι κάτι» καταρρέουν, γιατί αναζητά το σκοτάδι της ύπαρξης του Θεού, όπου το δικό της φως χάνεται. Σε αυτό το σκοτάδι, η ψυχή γίνεται περισσότερο Θεός από ό,τι είναι η ίδια, γιατί κάθε μέρος του Θεού περιέχει ολόκληρη την ύπαρξή Του, και αυτό το σύνολο είναι παρόν εξίσου στο κατώτερο και στο υψηλότερο πλάσμα.

Για τον Eckhart, η αυτογνωσία του Θεού είναι κρυμμένη στο σκοτάδι, έτσι ώστε κανένα πλάσμα να μην μπορεί να Τον κατανοήσει όπως Εκείνος κατανοεί τον Εαυτό Του. Ό,τι κι αν συλλαμβάνει η ψυχή στο φως, το χάνει σε αυτό το σκοτάδι, κι όμως επιθυμεί αυτό το σκοτάδι περισσότερο, βρίσκοντας σε αυτό το πιο σίγουρο μονοπάτι. Μόνο ο Θεός μεταφέρει την ψυχή πέρα ​​από τον εαυτό της. Η ανθρώπινη προσπάθεια δεν Τον κινεί, αν και η γλώσσα μας Του δίνει μορφή και ύλη που να ταιριάζουν στις χονδροειδείς αισθήσεις μας. Η αληθινή γνώση του Θεού απαιτεί απελευθέρωση από κάθε γνώση, γιατί στην ουσία Του είναι χωρίς χρόνο, χωρίς όνομα. Ο άνθρωπος γίνεται «όλα τα δημιουργήματα» όταν περιέχει τη δύναμη των πάντων: αισθάνεται όλα τα σωματικά πράγματα με τις εξωτερικές αισθήσεις και στη συνέχεια αποσύρεται από αυτές χωρίς επαφή. αντιλαμβάνεται όλα τα πνευματικά πράγματα με τις εσωτερικές αισθήσεις και στη συνέχεια αποσύρεται ομοίως. Μόνο τότε ο άνθρωπος είναι στην πλήρη φύση του και έτοιμος να εισέλθει στον Θεό.

Η αποτυχία εύρεσης του Θεού προέρχεται από την αναζήτησή Του μέσα από ομοιότητες, ενώ Εκείνος δεν έχει καμία ομοιότητα. Η διδασκαλία της Αγίας Γραφής είναι περισσότερο ανόμοια με Αυτόν παρά σαν Αυτόν. Ο Ωριγένης έλεγε ότι η αναζήτηση του Θεού από την ψυχή προέρχεται από υπερβολική παρατήρηση. Γνωρίζοντας τον εαυτό της, θα Τον γνώριζε. Όταν η ψυχή βυθίζεται στον Θεό, κάθε παρατήρηση σταματά. Ο Διονύσιος συμβούλευε ότι το πνεύμα της αλήθειας πρέπει να προσεγγίζεται όχι με τις ανθρώπινες αισθήσεις αλλά με παραδοξότητα, λήθη και μια ορισμένη αλογία, γιατί ο Θεός δεν έχει ίσο σε τίποτα. Η ψυχή ρίχνει όλες τις δυνάμεις της στην γυμνή της ουσία, έτσι ώστε η υψηλότερη δύναμη να δρα μόνη της, προσελκύοντας τις άλλες μέσα της και αφήνοντάς τες χωρίς ξεχωριστά έργα. Αυτή η καθαρή ουσία είναι μια ανυψωμένη διαύγεια που περιέχει τη δύναμη όλων των πραγμάτων.

Αν η ψυχή γνώριζε πραγματικά τον εαυτό της, θα γνώριζε τα πάντα. Ο Θεός επιστρέφει στον Εαυτό Του με τόσο λίγη σκέψη για τα πλάσματα όσο και πριν υπάρξουν, και η ψυχή πρέπει να κάνει το ίδιο. Πρέπει να κατανοήσει τον Υιό μέσω της ανθρωπότητας, τον Πατέρα μέσω του Υιού, το Άγιο Πνεύμα και στα δύο, και τα δύο στο Πνεύμα. Στη συνέχεια, πρέπει να συλλάβει την απλή ουσία του Πατέρα, την άβυσσο μέσα σε αυτήν την ουσία, και να βυθιστεί σε αυτήν την άβυσσο χωρίς ύλη ή μορφή. Στην ενότητα που βρίσκεται εκεί, η ύλη, η μορφή, η κατανόηση και η ουσία εξαφανίζονται. Η ψυχή γίνεται ένα τίποτα από μόνη της, γιατί ο Θεός ενεργεί όλα τα έργα της, την κρατάει στην ύπαρξή Του και την έλκει στην γυμνή Θεότητα.

Σε αυτή την ένωση, η ψυχή ρέει με τη Θεότητα σε όλα όσα ρέει ο Θεός, γινόμενη ο τόπος των πάντων, χωρίς όμως να έχει η ίδια θέση. Αυτό είναι το πνεύμα της σοφίας, που δεν έχει ούτε καρδιά ούτε σκέψη όπως τα γνωρίζει ο άνθρωπος. Για τον Meister Eckhart , το τέλος της αναζήτησης είναι η επιστροφή στο άκτιστο, το ανώνυμο, το άπειρο: η πηγή από την οποία προήλθε για πρώτη φορά η ψυχή. Είναι μια επιστροφή πέρα ​​από το φως στο σκοτάδι στο οποίο γεννήθηκε το ίδιο το φως, πέρα ​​από τη γνώση στη σιωπηλή πληρότητα στην οποία μόνο ο Θεός γνωρίζει τον Εαυτό Του. Εκεί η ψυχή, άδεια από όλα, βρίσκεται ως όλα και ως τίποτα, στον Θεό.

Ἀπό :  eurosiberia.net



Ἡ Πελασγική

16 σχόλια:

  1. Θα το περιγραψω αλλιώς ..
    Η αιθερικη ενεργεια εχει διακριτές ποιότητες...που ισως μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού..
    Εμεις ομως ως αισθητα όντα..... ειμαστε ΕΚΤΟΣ....
    Πρεπει να αντιληφθούμε την ΑΜΟΡΦΗ ( χωρις συγκεκριμενη μορφη ) ενέργεια πρώτιστα .. και να εργαστούμε με ΑΦΟΣΙΩΣΗ εδω χτίζοντας ΜΕΣΑ στην ενέργεια ..
    οπως οταν ζωγραφίζεις .. τροπος του λέγειν ... ενα πινακα ζωγραφικης.
    Και ομως ΕΙΝΑΙ εφικτο .. οπτικοποιωντας τον αμορφο Θεϊκό καμβά.. που εισαι ΕΣΥ ο ιδιος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ἔμ δέν μποροῦμε νά εἴμαστε ὅλοι σέ τέτοιο ἐπίπεδο φιλοσοφίας.
      Σ᾿αὐτήν τήν περίπτωσιν μαθαίνουμε ἀπό ὅσα μᾶς λέτε.
      Ὅπως ὅταν διαβάζουμε ἕνα φιλοσοφικό κείμενο...

      Σ᾿εὐχαριστοῦμε !

      Καλησπέρα ἀγαπητέ zen !

      Διαγραφή
  2. Ο γνώφος .. αγνωσίας ειναι πύλη εισόδου..
    Απο την γνώση περνάμε στον Μέγα Σωκράτη και το Εν οιδα .. οτι ΟΥΔΕΝ οιδα .. που επισφραγιζει την μετατόπιση ΕΝΤΟΣ.
    Βγαίνεις υπερβατικα εκτος εαυτού.. η μαλλον εισερχεσαι ΟΛΟΚΛΗΡΟΣ στο Ειναι της ΟΥΣΙΑΣ απο την οποια ειμαστε ολοι αιθερικα χτισμενοι....οσοι Ανθρωποι.
    Ευχαριστωντας και ευγνωμονωντας .. την Ύπαρξη που ( μου ) επιτρέπει.....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. « ... εισερχεσαι ΟΛΟΚΛΗΡΟΣ στο Ειναι της ΟΥΣΙΑΣ απο την οποια ειμαστε ολοι αιθερικα χτισμενοι....»

      Ἀκριβῶς ὅπως τό περιγράφει πιό πάνω ὁ Κωνσταντίν. Είλικρινῶς χαίρομαι πού μπορῶ, ἄν καί ἀρκετά μακριά ἀπό τέτοια ἰδιαίτερη γνὼσιν, ν᾿ἀντιλαμβάνομαι τήν οὐσία.
      Εὐχαριστῶ τά μάλα.

      Καλησπέρα ἀγαπητέ zen !

      Διαγραφή
  3. Εάν μελετήσουμε τον Μέγα Βασίλειο, τον Άγιο Γρηγόριο τον θεολόγο και τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, τότε δεν έχουμε ανάγκη κανέναν δυτικότροπο μή ορθόδοξο για να μας προσεγγίσει το Άγιο Πνεύμα.
    Ο Χριστός μας λέει μέσα στο ευαγγέλιο του ότι εφόσον βλέπουμε τον Χριστό βλέπουμε και τον Πατέρα.
    Ανοιχτή καρδιά χρειάζεται και μελέτη της Αγίας γραφής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μά αὐτό τό ἴδιο εἶναι ἡ μελέτη τῆς Ψυχῆς. Γιά νά μπορέσῃ κανείς νά καταλάβῃ τήν Ψυχή καί νά τήν ἀφήσῃ νά ὁδηγήση τό Πνεῦμα πρός τήν θεία ἔνωσιν δέν χρειάζεται ἡ μελέτη ; Τώρα κῦττα, ὁ καθείς θά μελετήσῃ αὐτά πού πιστεύει πώς τόν ὀδηγοῦν στόν σωστό δρόμο. Δέν μποροῦμε νά ἀπορρίψουμε τίς γραφές ἄλλων θρησκειῶν, πίστεων καἰ γενικῶς τῆς κάθε σοφῆς πνευματικῆς κληρονομιᾶς.

      Συνεπῶς μένει στόν καθένα νά καλλιεργήσῃ ἀναλόγως τό Πνεῦμα του καί ν᾿ἀνυψώσῃ μέσῳ αὐτοῦ τήν Ψυχή του πρός τά Ἄνω. Στό Θεῖον.

      Ἐγώ κάπως ἔτσι τό ἀντιλαμβάνομαι καί τό ξαναλέω, ἰδιαίτερες γνώσεις ἐπί τέτοιων φιλοσοφικο-θεολογικῶν θεμάτων, δέν ἔχω. Τό κατά δύναμιν, λοιπόν προσπαθῶ...

      Καλό ξημέρωμα Κυριακῆς ἀγαπητέ kyrios !

      Διαγραφή
    2. Σαφώς και θα κοιτάξουμε να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για την ψυχή μας,
      εάν όμως εκείνοι που ψάχνουμε να μας γαληνέψουν και να μας οδηγήσουν την ψυχή είναι παραπλανημένοι, τότε αυτό που θα καταφέρουμε θα είναι να νιώθουμε μεν ευφορία αλλά όχι γαλήνη,
      και αντί για άνάταση να καταλήξουμε σε πτώση.
      Να σου δώσω ένα παράδειγμα απλό,
      Όλοι όσοι μπαίνουν σε ένα τρενάκι που τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα μόλις τελειώσει η διαδρομή βγαίνουν χαρούμενοι, ελάχιστοι είναι αυτοί που γνωρίζουν ότι αυτό που νιώθουν είναι αδρεναλίνη από την ταχύτητα πτώσης, οι περισσότεροι θα εκλάβουν ως γαλήνη την ευφορία και όχι ως ναρκωτικό.

      Διαγραφή
    3. Μά ναί, ἐξυπακούεται πώς πρέπει νά γίνεται ἡ ὀρθή ἐπιλογή τῶν, ἄς ποῦμε, "δασκάλων" πού θά μᾶς βοηθήσουν πρός τήν κατεύθυνσιν τῆς Πνευματικῆς ἀναπτύξεως.
      Πάντα ἡ προϋπόθεσις εἶναι ἡ σωστή ἐπιλογή, σχεδόν στάπάντα στήν ζωή μας, πόσο μᾶλλον σ᾿ἕνα τόσο σοβαρό θέμα ὅπως ἡ πνευματική μας "ἐκπαίδευσις".

      Εὐχαριστοῦμε.

      Καλησπέρα ἀγαπητέ kyrios !

      Διαγραφή
    4. Σήμερα γιορτάζουνε την μνήμη του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού.
      Τον άνθρωπο παπάΚοσμά που έβαλε τα θεμέλια για την επανάσταση του 21.
      Στο πρόσωπό του , όσο ήταν εν ζωή,
      οι άνθρωποι τιμούσαν το Ράσο που πρέσβευε τον Χριστό και την Αγία Τριάδα,
      αλλά και τον λόγο του , λόγο που έβγαινε από τα στήθη του με την επιφύτηση του Αγίου Πνεύματος.
      Αυτός ο παπάς με τα θεόπνευστα λόγια του Ευαγγελίου, τους σκλάβους και τους ραγιάδες της οθωμανικής αυτοκρατορίας τους έκανε πάλι Έλληνες.
      Μόνον το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού μπορούσε να το κάνει αυτό.
      Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, ήρθαν οι δυτικοί προτεστάντες φιλόσοφοι και πολεμούνε μέχρι και σήμερα την Ορθοδοξία που μας αναγέννησε.
      Από τότε που αρχίσαμε ως Έλληνες πολιτισμένοι να προσβάλουμε το ράσο από τότε άρχισε η κατρακύλα της πατρίδος μας.
      Σας εύχομαι από καρδιάς με τις πρεσβείες της Παναγίας μας ο Χριστός να φωτίσει τον Νού σας.

      Διαγραφή
    5. Εὐχαριστῶ πολύ, ἀλήθεια.

      Καλησπέρα ἀγαπητέ kyrios !

      Διαγραφή
  4. Οι Μέγιστοι Ελληνες φιλόσοφοι εντρυφώντας στο Γνώθι σ Εαυτόν καπου γυρω στα 400 προ Χριστού ... ιχνηλατώντας στα της ψυχής του Ανθρώπου διατύπωσαν ΠΡΩΤΟΙ τα της τριμέρειάς της .. ητοι ενω εμεις οι ανθρωποι ειμαστε ΔΙΤΤΟΙ .. ως υλικο ενόργανο σώμα και ψυχη .. η ιδια η ψυχη μας διακρίνεται σε τρείς επι μερους ενότητες...
    1. Νους 2. Επιθυμιτικόν και 3. Θυμικόν ...
    Αν αναρωτηθει κάποιος πως και απο που ορμώμενοι.. κατέληξαν και διατύπωσαν ΠΡΩΤΟΙ την τριμέρεια της ψυχής ΜΑΣ .. η απαντηση ειναι προφανής .... στην Απολλώνια .. εντολή .. ΓΝΩΘΙ Σ ΕΑΥΤΌΝ ..
    Ο Μεγας Πλάτων το προχώρησε λιγο διατυπώνοντας τα του ΗΝΙΟΧΟΥ οπου ο Ηνίοχος ΝΟΥΣ ..χαλιναγωγεί τα 2 άλογα της ψυχής του .. ητοι τις ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ και τις ΣΥΓΚΙΝΉΣΕΙΣ... .....ΜΑΣ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. « Ο Μεγας Πλάτων το προχώρησε λιγο διατυπώνοντας τα του ΗΝΙΟΧΟΥ οπου ο Ηνίοχος ΝΟΥΣ ..χαλιναγωγεί τα 2 άλογα της ψυχής του .. ητοι τις ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ και τις ΣΥΓΚΙΝΉΣΕΙΣ... .....ΜΑΣ...»

      Ἐδῶ τίθεται ἕνα πολύ μεγάλο ἐρώτημα : Πόσο θετική εἶναι ἡ ἐπίπτωσις ἐπί αὐτῆς τῆς χαλιναγωγήσεως ; Γιατί τό ἐρωτῶ ;

      Κάθε φορά πού ὁ ἄνθρωπος βρίσκεται σέ συναισθηματική φόρτισιν ἐξωτερικεύει ἔντονα συναισθήματα. Συναισθήματα πού μποροῦν νά παράγουν ὑπέροχα πράγματα ὅπως ἡ Μουσική, ἡ Ποίησις, ἡ Ζωγραφική κάθε ἄλλη μορφή καλλιτεχνικῆς ἐκφράσεως. Ἀκόμη καί ἡ φιλανθρωπία ἀπό μία ἔντονη συναισθηματική φόρτισιν μπορεῖ νά δώσῃ πάρα πολλά στόν συνάνθρωπο πού ἔχει ἀνάγκη.

      Ἄν μέ ἐρωτοῦσε κανείς πόσο καί σέ ποιό βαθμό θά μοῦ χρησίμευε, θετικῶς, μία χαλιναγώγησις τῶν συγκινήσεων κι᾿ἐπιθυμιῶν, θά τοῦ ἀπαντοῦσα πώς δέν θά ἤθελα καθόλου. Ξέρεις γιατί ; Διότι αὐτή ἡ ἔντονη ἔκφρασις συναισθημάτων, σχεδόν στήν πλειοψηφία τους, μοῦ ἔδωσαν τήν εὐκαιρία γιά ὅλα ὅσα μέχρι σήμερα ἔχω ἐπιτύχει. Ἴσως τό μόνο πού θά ἄλλαζα νά ἦταν τήν ἔντασιν. Ναί, ἄφησε πράγματα πού θά μοῦ εἶχαν δώσει τήν δυνατότητα νά δημιουργήσω σέ μέγιστο βαθμό, ἐπεί δή χαλιναγώγησα τά θέλω μου ὑπολογίζοντας περισσότερο τά θέλω τῶν ἄλλων.

      Ἄρα, πολύ καλή ἡ Φιλοσοφία ἀλλά προφανῶς γιά ἐλαχίστους. Ἔτσι ἦταν πάντα. Ἐλάχιστοι μεγάλοι σοφοί νόες, ἐλάχιστοι οἱ Ἅγιοι ἄνθρωποι.
      Ὅμως μέσα ἀπό τούς πολλούς γνωρίσαμε, ὡς ἀνθρωπότης, μία ὀμορφιά πού δέν θά τήν γνωρίζαμε ἀλλιῶς. Μία Δημιουργία σέ σχέσιν μέ τήν ἴδια τήν Ζωή πού δίνει πραγματικό νόημα σ᾿αὐτή καθ᾿αὐτή τήν Ζωή...

      Εὐχαριστῶ.

      Καλησπέρα ἀγαπητέ zen !

      Διαγραφή
  5. Πολυ αγαπητη μας οικοδέσποινα ο ορος χαλιναγωγεί δεν περιεχει την εννοια του κρατεί / φρεναρει / κοβει / σταματά αλλα οδεύει προς τα δέοντα.. που βεβαιως και διαφερουν απο ανθρωπο σε ανθρωπο πλην ομως εναρμονιζονται με πανανθρωπινες αξιες και μέτρο .. διαφορετικα εχουμε εκτροχιασμό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κατανοητότατον !

      Εὐχαριστῶ

      Τώρα πᾶμε στήν Συγχώρεσιν :

      https://sxolianews.blogspot.com/2025/08/23.html

      Καλησπέρα ἀγαπητέ zen !

      Διαγραφή
  6. Συγχώρεση συνώνυμο της αγάπης....

    ΑπάντησηΔιαγραφή