ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΑΠΟ ΤΟ ΧΕΛΙ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΑΓΝΟΥΝΤΑ
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Στις 29 Ιουλίου του 1944 τα ξημερώματα, ο 6ος λόχος του 2ου Τάγματος του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου, ενισχυμένος στελέχη της ΟΠΛΑ, περικύκλωσε το χωριό Αραχναίο ή Χέλι του Ναυπλίου της Αργολίδας. Στο χωριό – σημειωτέον – δεν υπήρχε ένοπλο σώμα. Αντίθετα, το χωριό είχε αρχικά ταχθεί υπέρ του ΕΑΜ και μάλιστα λειτουργούσε εκεί και υποσταθμός της ΟΠΛΑ. Όμως, έπαυσε να είναι φιλικό λόγω των εκκαθαρίσεων της τελευταίας.
Αυτό αξιολογήθηκε ως «πρόβλημα» από τον ΕΛΑΣ, καθώς ο οικισμός βρισκόταν στο κέντρο της διαδρομής Ερμιόνη – Επίδαυρος – Φενεός, που χρησιμοποιούσε για τις μετακινήσεις των τμημάτων του. Οι αντάρτες επιτέθηκαν στο χωριό. Στο κατηγορητήριο κατά του Α. Τ. (υπολοχαγός ΠΖ που προσχώρησε στον ΕΛΑΣ και μετείχε στην επίθεση), διαβάζουμε:
«Εκ καταθέσεων εις την στρατιωτικών υπηρεσίαν προέκυψεν εις βάρος σου ότι: Την 29ην Ιουλίου 1944, επικεφαλής τμήματος ανταρτών του ΕΛΑΣ, μετέβητε εις το χωρίον Αραχναίον Ναυπλίου, το οποίον αφού κυκλώσατε, προέβητε εις τας κάτωθι ενεργείας.
1) Χωρίς να προταχθεί αντίστασης, δεδομένου ότι εις το χωρίον ούτε Γερμανοί υπήρχαν, αλλά ούτε και άλλον στρατιωτικό τμήμα (Τάγμα Ασφαλείας ή Χωροφυλακής), ήρξατε πυρών κατά του χωρίου και των εν αυτό κατοίκων και εν συνεχεία προέβητε εις τον εμπρησμό 40 περίπου οικιών.
2) Αποτέλεσμα υπήρξε ο φόνος και ο δια πυρός θάνατος 23 κατοίκων, γερόντων, γυναικών, παιδιών και νηπίων
3) Εν συνεχεία διατάξατε συγκέντρωση των κατοίκων αποτελουμένων από γέροντες και γυναικόπαιδα, καθότι οι άνδρες είχαν εγκαίρως διαφύγει. Η συγκέντρωση εγένετο εις το σχολείον του χωρίου, εκεί δε ενώπιον των αλλοφρόνων γυναικών των, προέβητε εις την σφαγήν του εξηκονταετούς γέροντος Σωτηρίου Τζαρίμα. Συγχρόνως δε οι άνδρες σας εξετράπησαν εις βιαιότητας, κακοποιήσεις και ξυλοδαρμούς των κατοίκων δια βαρέων οργάνων.
4) Μετά ταύτα παραλάβατε αναχωρήσαντες 65 ομήρους, γέροντες, παιδιά, έξι γυναίκας τους οποίους αφού ενεκλωβίσατε εις συρμάτινον σκοινίον τους οδηγήσατε δίκην αγέλης εις το χωρίον Λυγουριό, ένθα και εγένετο η εκτέλεση δια μαχαίρας την 30ην Ιουλίου του 1944, του εβδομηνταετούς γέροντος Αθανασίου Μάρκου.
5) Από το Λυγουριό οδηγήσατε τους υπολοίπους 64 ομήρους στο χωρίον Νέα Επίδαυρος, ένθα εξετελέσατε ετέρους δυο γέροντας, τους Αντώνιον Ζαφειρίου και Αθανάσιον Πασπαλιάρη και
6) τους εναπομείναντες 62 ομήρους οδηγήσατε εις την τοποθεσίαν Αγνούντα όπου και συνετελέσθη η τελευταία φάση της τραγωδίας εκτελεσθέντων όλων. Κατά τας καταθέσεις, τα θύματα είχον δεμένας τας χείρας δια συρμάτων, εσφάγησαν δε δίκην προβάτων δια μαχαίρας».
Ο κατηγορούμενος, προσπάθησε στην κατάθεσή του να επιρρίψει την ευθύνη για τη σφαγή σε «καθοδηγητές».
Η ΕΝΟΧΗ
Όμως (όπως διαβάζουμε στο ιστολόγιο makivilla), στο βιβλίο του Ι. Πριόβολου δημοσιεύεται «αναφορά παραπόνων» του ίλαρχου Α. Ζ., που είχε χάσει τον αδελφό του στη σφαγή του Αραχναίου:
«Λαμβάνω την τιμή να αναφέρω ότι παραπονούμαι δια την υπηρεσία, διότι ευρίσκεται εν υπηρεσία ο λοχαγός πεζικού Α. Τ. ο οποίος την 29ην Ιουλίου του 1944 επέδραμεν, επικεφαλής 300 ελασιτών, εναντίον της ιδιαιτέρας μου πατρίδος Αραχναίον Ναυπλίου και αφού εφόνευσεν περί τους δέκα χωρικούς, εκ των οποίων και τον αδελφό μου ηλικίας 19 ετών, σπουδαστή, συνέλαβαν 83 ετέρους, ως επί το πλείστον γυναικόπαιδα και γέρους, τους οποίους μετέφεραν εις ετέραν τοποθεσίαν πλησίον της Νέας Επιδαύρου ‘Αγνούντα’ και τους εξετέλεσαν δια σφαγής. Επί πλέον δε πλείστα οικήματα μεταξύ των οποίων και το δικό μου επυρπόλησαν.
Κατά την διάρκειαν του κινήματος, ο ανωτέρω λοχαγός συνελήφθη αιχμάλωτος, τραυματισθείς εις μάχην μετά της ΙΙΙης Ορεινής Ταξιαρχίας εις συνοικισμόν Ζωγράφου. Δια τους ανωτέρω λόγους, δια λόγους στοιχειώδους ηθικής, ο ανωτέρω αξιωματικός ουδεμίαν θέσιν δύναται να έχει εις το στράτευμα, αν και θα έπρεπε τουλάχιστον να έχει καταδικασθεί εκ της Δικαιοσύνης ως ηθικός αυτουργός των προαναφερθεισών ομαδικών σφαγών και ουχί να περιφέρεται εντός των Αθηνών εν στολή.
Δια τα ανωτέρω παρακαλώ υμάς όπως ευαρεστούμενοι πράξετε ότι δει και εκλείψει η ανωτέρω παρανομία, δεδομένου ότι κάθε άνθρωπος έχει μέχρι ορίου υπομονήν. Αλλ’ εφ’ όσον, δια λόγους τους οποίους αγνοώ, οι νόμοι δεν επιβάλλονται, μου δίδεται το δικαίωμα να τους επιβάλω ο ίδιος, εκδικούμενος τον αναίτιον θάνατον του αδελφού μου».
Ο Α. Τ. αμνηστεύτηκε ελέω νόμου, αλλά αποτάχθηκε από το στράτευμα, στο οποίο παρέμεινε ως το 1947.
ΟΙ ΙΑΤΡΟΔΙΚΑΣΤΕΣ, ΓΙΑ ΤΗ ΦΡΙΚΙΑΣΤΙΚΗ ΣΦΑΓΗ
Παραθέτουμε απόσπασμα από το ρεπορτάζ της εποχής εκείνης, της τοπικής εφημερίδας της Αργολίδας «ΝΕΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ»:
«Εκ της πολύωρου αυτοψίας διαπιστώθηκε ότι όλα τα πτώματα, σκελετομένα ήδη μετά παρέλευσιν έτους περίπου από της κατά την πρώτην Αυγούστου 1944 ομαδικής σφαγής των, έφερον ακόμη τα ενδύματα των, είχον κομμένο τον λαιμόν και δεμένας τας χείρας δια σύρματος εκ των όπισθεν, πολλά δε δεδεμένους και τους πόδας των.
 |
| ξεροπήγαδο Κρήπιζας -Ἀγνοῦντα (φωτό) |
Το πλέον φρικτόν εκ του μακάβριου σωρού των κατακειμένων πτωμάτων ήτο το θέαμα των αγρίως σφαγιασθέντων μικρών παιδιών…Το έργον της αυτοψίας εξηκολούθησε και επί των πτωμάτων εκείνων τα οποία ακόμη ευρίσκοντο εντός του πλησίον ευρύτατου ξηροπηγάδου βάθους 4-5 μέτρων, οπόθεν ανεσύροντο δια να τεθούν και αυτά με την σειράν των εντός των φέρετρων. Την όλην συγκλονιστικήν σκηνήν της συγκεντρώσεως των πτωμάτων, της τοποθετήσεως των εντός των φέρετρων απηθανάτησε ο φωτογραφικός φακός.
Εδώ και εκεί όμιλοι απορφανισθέντων Χελιωτών και χαροκαμένων γυναικών, χηρών και κοριτσιών διηγούμενοι τας δραματικάς σκηνάς της κανιβαλικής επιδρομής των τετρακοσίων ανταρτοκομμουνιστών κατά του χωρίου των, της πυρπολήσεως των οικιών των, της σφαγής εντός του χωρίου ετέρων είκοσι Χελιωτών και της συλλήψεως εξήντα τριών άλλων, της μαρτυρικής πορείας τούτων, δεδεμένων όλων δια σύρματος, από του χωρίου των εις την πενταώρου εκείθεν απέχουσαν τοποθεσίαν ΑΓΝΑΝΤΑ,την εκτέλεσην καθ’ οδόν τριών υπερηλίκων, μη δυναμένων να ακολουθήσωσι τους πορευομένους προς το μαρτύριο της Αγνάντας, τη σύλληψη μεταγενεστέρως δύο άλλων Χελιωτών και την εκτέλεση αυτών στην ίδια περίπου τοποθεσία».
Νίκος Χιδίρογλου
Ἑλλάς Αἰώνιον : Ἀναλυτικά μπορεῖτε νά διαβάσετε γιά τήν σφαγή τῶν Χελιωτῶν,ἐδῶ :
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου