Ἡ Ε.Ε. ἀντιμετωπίζει τώρα τίς συνέπειες τῆς τεράστιας στρατηγικῆς της ἀποτυχίας

φωτό

 Η Ένωση προσπάθησε και απέτυχε να γίνει μια ανεξάρτητη παγκόσμια δύναμη, τώρα οι κότες της έχουν γυρίσει να κουρνιάσουν στο κοτέτσι...

Του  Timofey Bordachev, Διευθυντή Προγράμματος του Valdai Club

Είτε πολλοί από εμάς στη Ρωσία είμαστε έτοιμοι να το παραδεχτούμε είτε όχι, η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διεθνή πολιτική θα γίνει αναπόφευκτα ένα σημαντικό ζήτημα τόσο θεωρητικής όσο και πρακτικής σημασίας. Για τις μεγάλες δυνάμεις, ο επείγων χαρακτήρας αυτού του ζητήματος καθορίζεται από το τι συνδέουν με τη Δυτική Ευρώπη στα δικά τους σχέδια και, κατά συνέπεια, από πού είναι πιθανό να απογοητευτούν. Στην περίπτωση των ΗΠΑ, η στρατηγική σημασία τοης ένωσης καθορίζεται από την ικανότητά της να συγκρατεί τη Ρωσία με τουλάχιστον μερική αυτοδυναμία.

Για την ίδια τη Ρωσία, η ΕΕ είναι ένας πιθανός «αδύναμος κρίκος»  στον ενιαίο συνασπισμό της Δύσης, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, που απειλεί τα συμφέροντα και την επιβίωση του ρωσικού κράτους. Παρόμοια θέση κατέχει η Κίνα, οι αρχές της οποίας αναμένουν επίσης ότι η αμερικανική επιρροή στην Ευρώπη θα μειωθεί με την πάροδο του χρόνου, επιτρέποντας στο Πεκίνο να διατηρήσει την πρόσβαση σε ορισμένες δυτικές τεχνολογίες και αγορές ενόψει ενός αναπόφευκτου « διαζυγίου»  από τους Αμερικανούς. Από την πλευρά της Ινδίας, η ΕΕ είναι λιγότερο απαιτητικός εταίρος από τις ΗΠΑ για τον εκσυγχρονισμό της ινδικής οικονομίας και την επίλυση ορισμένων από τις εθνικές αναπτυξιακές προκλήσεις της. 

Ταυτόχρονα, είναι δύσκολο να μιλήσουμε για γνήσια συμπάθεια προς τους Δυτικοευρωπαίους από την πλευρά οποιουδήποτε παγκόσμιου εταίρου τους. Σε αυτές τις συνθήκες εξωτερικής πολιτικής, οι κορυφαίες χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν την προοπτική να γίνουν σταδιακά συνοριακά εδάφη που όλοι οι αντίπαλοι παγκόσμιοι παίκτες δεν θα θεωρούν τίποτα περισσότερο από μια βάση πολιτικών ή οικονομικών πόρων. Το ερώτημα είναι εάν οι Δυτικοευρωπαίοι μπορούν να σταματήσουν να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση και, το πιο σημαντικό, εάν χρειάζεται να επιδείξουν περισσότερο ατομικισμό στις παγκόσμιες υποθέσεις.

Με άλλα λόγια, όπως γνωρίζουμε, οι προθέσεις των κορυφαίων χωρών της ΕΕ (πρώτα και κύρια της Γερμανίας και της Γαλλίας) δεν έχουν αλλάξει πολύ σε σύγκριση με τα « χρυσά»  χρόνια ανάπτυξης του ανεξάρτητου στρατηγικού τους σχεδίου ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Όπως και στις δεκαετίες του 1990 και του 2000, το Βερολίνο και το Παρίσι μιλούν με διαφορετική ένταση για την επιθυμία τους να παίξουν έναν ανεξάρτητο ρόλο στις παγκόσμιες υποθέσεις. Αλλά και αυτοί παραδέχονται ότι οι πιθανότητες υλοποίησης τέτοιων σχεδίων έχουν πλέον μειωθεί σοβαρά. Και μπορεί σύντομα να γίνει σαφές ότι η Δυτική Ευρώπη θα βρεθεί πράγματι στην κατάσταση που ταιριάζει περισσότερο με τις προβλέψεις των μεγαλύτερων σκεπτικιστών. Με άλλα λόγια, η πραγματική θέση της ΕΕ στην παγκόσμια πολιτική συνάδει ολοένα και περισσότερο με τον τρόπο που θα μπορούσαμε να τη δούμε από την άποψη των αφηρημένων εκτιμήσεων της σχέσης της με τις ΗΠΑ και της ικανότητάς της να ενεργεί ανεξάρτητα.

Ωστόσο, αυτό περιπλέκεται από αρκετούς σημαντικούς παράγοντες. Πρώτον, ως ηγετική πολιτική δύναμη στην ηπειρωτική Δυτική Ευρώπη, η Γαλλία εξακολουθεί να διατηρεί τη θέση της ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αυτό το τοποθετεί επίσημα στο ίδιο επίπεδο με τους βασιλιάδες της διεθνούς κοινότητας. Δεύτερον, το οικονομικό βάρος και οι δυνατότητες της ΕΕ είναι εξαιρετικά. Η Γερμανία παραμένει μια από τις κορυφαίες οικονομικές δυνάμεις στον κόσμο. Τρίτον, εκπρόσωποι της Δυτικής Ευρώπης συμμετέχουν στις εργασίες των περισσότερων μεγάλων διεθνών ιδρυμάτων και αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις στη διαμόρφωση της ατζέντας τους. Όλα αυτά, και πολλά άλλα, δεν μας επιτρέπουν να αντιμετωπίζουμε την ένωση με περιφρόνηση. Και μας εμποδίζει να διαγράψουμε εντελώς την ΕΕ και να αντιμετωπίζουμε τα μέλη της ως απλούς κατώτερους εταίρους των ΗΠΑ.

Η τελευταία άποψη, ωστόσο, έχει σοβαρούς λόγους. Η δραματική έκβαση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, που οδήγησε στην εμφάνιση της τρέχουσας διεθνούς τάξης, δεν ήταν μόνο το τέλος της Δυτικής Ευρώπης ως παγκόσμιας δύναμης, αλλά οδήγησε επίσης στην απώλεια της ικανότητας των κρατών της να καθορίζουν την δική τους εξωτερικό πολιτική. Μπορεί να ειπωθεί ότι όλες οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες υπέστησαν σοβαρή στρατιωτική ήττα ως αποτέλεσμα των γεγονότων του 1939-1945, ακόμη κι αν ήταν μεταξύ των τυπικών νικητών, όπως στην περίπτωση της Γαλλίας. Με εξαίρεση τη Βρετανία και την ΕΣΣΔ, όλα τα μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη υπέστησαν στρατιωτική ήττα – δεν υπήρχαν νικητές μεταξύ τους. 

Η κατάρρευση του αποικιακού συστήματος τις επόμενες δεκαετίες ήταν ήδη συνέπεια της δραματικής υποβάθμισης της Ευρώπης στην παγκόσμια κατάταξη. Έχοντας χάσει τα βασικά δικαιώματα σε σχέση με τις δικές τους θέσεις, οι ευρωπαϊκές αποικιακές αυτοκρατορίες δεν μπορούσαν πλέον να διατηρήσουν την κυριαρχία τους σε άλλους λαούς. Αυτή η διαδικασία ήταν σταδιακή και σε ορισμένες περιπτώσεις μετριάστηκε από ορισμένες μορφές νεοαποικιακής εξάρτησης. Ωστόσο, όπως μπορούμε να δούμε από το παράδειγμα της γαλλικής επιρροής στην Αφρική, οι αντικαταστάσεις του αποικιακού καθεστώτος που εμφανίστηκε στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 θα μπορούσαν να είναι μόνο προσωρινές μορφές, ακολουθούμενες αναπόφευκτα από πλήρη απώλεια ελέγχου από τους πρώην αφέντες.

Ακόμη και η Μεγάλη Βρετανία, όχι ηττημένη αλλά αντ' αυτού σημαντικά αποδυναμωμένη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, επηρεάστηκε άσχημα. Η ηγετική οικονομική δύναμη της περιοχής, η Γερμανία, έχασε ακόμη και την επίσημη κυριαρχία της στην εξωτερική της πολιτική. Η Γαλλία αγωνίστηκε για λίγο, αλλά από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 σταδιακά προχώρησε προς την παραίτηση από τον ανεξάρτητο ρόλο της στην παγκόσμια πολιτική. Το φινάλε ήταν η επιστροφή της χώρας στις στρατιωτικές δομές του ΝΑΤΟ πριν από 15 χρόνια, μετά την οποία ο γαλλικός αμυντικός σχεδιασμός ενσωματώθηκε επίσης στο σύστημα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

Ως αποτέλεσμα, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2000, υπήρχαν όλες οι προϋποθέσεις για να ξεχαστούν εντελώς τα όνειρα μιας ανεξάρτητης ΕΕ στις παγκόσμιες υποθέσεις. Η τελευταία προσπάθεια αποκατάστασης της κυριαρχίας στην εξωτερική πολιτική ήταν η γαλλογερμανική επέμβαση ενάντια στα σχέδια των ΗΠΑ για το Ιράκ το 2002-2003. Δεν τους οδήγησε όμως σε κανένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα. Τα υπόλοιπα συμπληρώθηκαν από τις σχεδόν μόνιμες οικονομικές δυσκολίες μετά την κρίση του 2008-2009 και την κρίση των πολιτικών συστημάτων στην πλειονότητα των κρατών της Ε.Ε., που ξεκίνησε την ίδια περίοδο. 

Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι οι ενέργειες των κρατών της ΕΕ σε συνθήκες οξείας κρίσης στις σχέσεις με τη Ρωσία το 2021-2022 ήταν ήδη αρκετά συνεπείς με την πραγματική θέση της ένωσης ως μάλλον μη αυτάρκη εταίρου των ΗΠΑ. και ως εδαφική βάση για την υλοποίηση των στρατηγικών σχεδίων ενός από τους αληθινούς νικητές, μαζί με τη Μόσχα, στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Και θα ήταν κάπως αφελές να θρηνήσουμε το γεγονός ότι οι ηγέτες των κορυφαίων χωρών της ΕΕ, καθώς και οι θεσμοί της, παραδόθηκαν πλήρως σε γεγονότα που δεν μπορούσαν να ελέγξουν. Η σοβαρότητα της αναδυόμενης κρίσης - ουσιαστικά μια στρατιωτική σύγκρουση με τη μεσολάβηση της Ουκρανίας μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ - δεν άφησε κανένα περιθώριο για ελιγμούς εξωτερικής πολιτικής στην κλίμακα που είχαν στη διάθεσή τους οι Δυτικοευρωπαίοι κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου του 1949-1991.

Όπως είδαμε παραπάνω, αυτό έλαβε χώρα σε μια σταδιακή διαδικασία που συνδυάζει τις συνέπειες των γεγονότων στα μέσα του περασμένου αιώνα και την αποτυχία των προσπαθειών να οικοδομηθεί μια πραγματική πολιτική ένωση στη βάση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, παράλληλα με τη διεύρυνση της ΕΕ και δημιουργία κοινής οικονομικής πολιτικής μέσω χρηματοπιστωτικών μέσων εντός της ζώνης του ευρώ.

Περαιτέρω απόδειξη αυτού είναι η συγκεκριμένη συμπεριφορά των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, τα οποία μετά τον Φεβρουάριο του 2022 λειτουργούσαν απλώς ως ο οικονομικός βραχίονας του ΝΑΤΟ. Αν οι ηγέτες της Δυτικής Ευρώπης φαινόταν τόσο αβοήθητοι στις αρχές του περασμένου έτους, δεν ήταν επειδή ήταν ανίκανοι. Ο πραγματικός λόγος για την αδυναμία τους να σταματήσουν τη διολίσθηση της ηπείρου στη χειρότερη κρίση από τα μέσα του 20ου αιώνα και την επακόλουθη υποταγή τους στην πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Ρωσίας, είναι ότι η ένωση έχει ξεμείνει από επιλογές για αυτονομία.

Εναπόκειται τώρα σε εμάς να δούμε πόσο σοβαρές θα είναι οι συνέπειες αυτής της διαδικασίας, η οποία έφτασε στο τελικό της στάδιο το 2022. Σε αντίθεση με τη Βρετανία, η ΕΕ είναι πολύ μεγάλη και ποικιλόμορφη για να την ξεπεράσει εντελώς η αμερικανική επιρροή. Οι δυτικοευρωπαϊκές εταιρείες έχουν την κλίμακα να διατηρήσουν ανεξάρτητους δεσμούς με τις αγορές της Ρωσίας και της Κίνας. Οι μεγάλες χώρες της ΕΕ ακολουθούν τα συμφέροντά τους και βρίσκονται σε διττή θέση: στρατηγικά υποταγμένες πλήρως στην Ουάσιγκτον, αλλά ταυτόχρονα απολαμβάνουν κάποιου βαθμού αυτονομία στις επαφές τους στην εξωτερική πολιτική. 

Ως αποτέλεσμα, οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες μπορεί κυριολεκτικά να «επιπλέουν» σε μια κατάσταση στην οποία οι αντίπαλοι της Αμερικής στην παγκόσμια σκηνή διατηρούν την επιρροή τους πάνω τους, αλλά δεν θα μπορούν πλέον να λαμβάνουν αποφάσεις μόνες τους. Αυτό θα μετατρέψει την ΕΕ σε αρένα ανταγωνισμού μεταξύ άλλων δυνάμεων. Και δεν είναι ακόμη σαφές πώς μια τέτοια κατάσταση θα επηρεάσει την ικανότητα των κρατών μελών της ν᾿ανταποκριθούν  στα συμφέροντα των πολλών ανταγωνιστών ώστε να λάβουν την προσοχή τους.

Ἀπό : swentrsite/news

φωτό

Κι᾿ὁ Μητσοτάκης ὑπέρ τῆς διευρυμένης Ε.Ε.  Πῶς νά μήν εἶναι ; Στήν Οὐκρανία θά κόλλαγε ; Ἐδῶ ἄνοιξε διάπλατα τόν δρόμο στήν Ἀλβανία τοῦ κοκαϊνάκια Ῥάμα,τό κολλητάρι τοῦ Ἐρντογάν ἀλλά καί στήν Βαρντάσκα ! 

Κῦττα πῶς τά λέει μέ τό ἀλμπανό πού ὀνειρεύεται τήν Μεγάλη Ἀλβανία ( εἰς βάρος μας, ΠΑΝΤΑ, ἐννοεῖται...) ! 

Φάγατε τήν φόλα ἀπό τήν Ῥωσσία, ξεπουπουλιστήκατε οἰκονομικῶς ΑΠΑΝΤΕΣ καί τώρα πίσω στό κοτέστι γιά κούρνιασμα καί ...βλέπουμε...! 

Ἡ Πελασγική