10 Ἰουνίου 1805 : Ὁ Γιουσούφ Καραμανλή ὑπογράφει Συνθήκη Εἰρήνης μέ τίς ΗΠΑ

Τον 16ο αιώνα, οι πειρατές των Μουσουλμανικών χωρών της Βόρειας Αφρικής διατηρούσαν τον έλεγχο των θαλάσσιων οδών στην Μεσόγειο θάλασσα. Την εποχή που οι Ηνωμένες Πολιτείες αποκτούσαν την ανεξαρτησία τους, τα μέλη της Βερβερικής ακτής ή ακτής της Βαρβαρίας (Τρίπολη, Αλγέρι, Μαρόκο και Τύνιδα) εκμεταλλεύονταν ήδη τα διερχόμενα εμπορικά πλοία επί 300 χρόνια.

...Ως τμήμα της Βρετανικής αυτοκρατορίας, τα πλοία των Αμερικανικών αποικιών προστατεύονταν από το Βασιλικό Ναυτικό και τις συνθήκες μεταξύ Βερβερικών κρατών και Αγγλίας. Ωστόσο, μόλις οι Ηνωμένες Πολιτείες έγιναν ανεξάρτητο έθνος, η προστασία αυτή έπαυσε να ισχύει και σύντομα η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ αναγκάστηκε να συνάψει νέες συμφωνίες με τους Σουλτάνους της Βόρειας Αφρικής.

Μέχρι το 1796, οι καταβαλλόμενοι φόροι ήσαν μικροί (στην Τρίπολη για παράδειγμα, ήταν $56.000). Αλλά ο Πασάς της Τρίπολης, Γιουσούφ Καραμανλί, θεώρησε ότι μπορούσε να απαιτήσει υψηλότερο φόρο και απέστειλε μήνυμα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, απαιτώντας μια νέα συμφωνία. Το αίτημα έφτασε τον Μάρτιο του 1801, αμέσως μετά την εκλογή του Προέδρου Τόμας Τζέφερσον. Ο Τζέφερσον είχε προ πολλού διαφωνήσει με την πολιτική του συγκεκριμένου φόρου και θεωρούσε ότι είναι προτιμότερο να οργανώσει πολεμικό Ναυτικό, απ’ ότι να ενδίδει στις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις των Σουλτάνων.

Ο Τζέφερσον απέστειλε μια «ναυτική μοίρα παρατήρησης» η οποία αποτελείτο από τρεις φρεγάτες – την Πρέζιτεντ, την Φιλαδέλφεια και την Έσσεξ – και το συνοδευτικό πολεμικό ιστιοφόρο Εντερπράϊζ. Ο αμερικανικός στόλος έφτασε στο Γιβραλτάρ την 1 Ιουλίου 1801, υπό την διοίκηση του πλοιάρχου Ρίτσαρντ Ντέϊλ ο οποίος κατά την άφιξή του στις 10 Μαΐου του 1801, πληροφορήθηκε ότι η Τρίπολη είχε κηρύξει πόλεμο εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών.

...Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονταν σε πόλεμο με την Τρίπολη επί δύο έτη, χωρίς να έχουν σημειώσει αξιόλογη πρόοδο. Όμως ο νέος διοικητής της μοίρας Μεσογείου επρόκειτο να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο το ναυτικό των ΗΠΑ διεξήγαγε τις επιχειρήσεις στην Τρίπολη.Ο αρχιπλοίαρχος Έντουαρντ Πρέμπλ ανέλαβε την διοίκηση τον Ιούνιο 1803.

Ὁ Στέφεν Ντεκατούρ 

...Τον Οκτώβριο του 1803, οι άνδρες του Πρέμπλ αντιμετωπίζουν την πρώτη μεγάλη αντιπαράθεση με τον εχθρό στην Τρίπολη. Στις 31 Οκτωβρίου, ο καπετάνιος Ουίλλιαμ Μπέϊνμπριτζ είχε προσαράξει το Φιλαδέλφεια σε ένα αχαρτογράφητο ύφαλο κοντά στην είσοδο στο λιμάνι της Τρίπολης προσπαθώντας να αναχαιτίσει δύο εχθρικά πλοία, όντας ανυπεράσπιστος κατά των πειρατών...Ο Πρέμπλ συνειδητοποίησε ότι δεν υπήρχε πιθανότητα επανάκτησης του Φιλαδέλφεια από την Τρίπολη και ότι το πλοίο έπρεπε να καταστραφεί.

Επικεφαλής του αποσπάσματος των 70 εθελοντών ήταν ο υπολοχαγός Στέφεν Ντεκατούρ. Το σχέδιο ήταν να πλεύσει στο λιμάνι την νύχτα χρησιμοποιώντας ένα πειρατικό πλοίο που είχαν καταλάβει και είχαν μετονομάσει σε Ατρόμητος.Το σκαρί του Ατρόμητου θα βοηθούσε στην συγκάλυψη των Αμερικανών και χρησιμοποιώντας έναν οδηγό που μιλούσε Αραβικά θα ταυτοποιούσαν το πλοίο ως «χρήζον επισκευών» ζητώντας άδεια να δέσουν παράλληλα με το Φιλαδέλφεια. Στη συνέχεια θα επιβιβάζονταν σε αυτό – θα το πυρπολούσαν και θα διέφευγαν με τον Ατρόμητο.

...Μετά από μια σύντομη βίαιη μάχη σώμα με σώμα οι Αμερικανοί ανακατέλαβαν το πλοίο, το πυρπόλησαν και διέφυγαν. Το ηρωικό κατόρθωμα του Ντεκατούρ προκάλεσε εθνική αίσθηση και το Κογκρέσο αναγνωρίζοντας το κατόρθωμα τον παρασημοφορεί και τον προάγει στον βαθμό του κυβερνήτου. Στην ηλικία των είκοσι πέντε ετων ο Ντεκατούρ έγινε ο νεότερος κυβερνήτης στο ναυτικό.

...Μετά την καταστροφή του Φιλαδέλφεια ο Πρέμπλ σχεδιάζει να επιτεθεί κατευθείαν στην πόλη της Τρίπολης. Πιέζοντας τον Καραμανλί πασά, ο Πρέμπλ ήλπισε να αναγκάσει την Τρίπολη να δεχθεί ειρήνη με τις Ηνωμένες Πολιτείες και να κερδίσει την ελευθερία του Μπέϊνμπριτζ και του πληρώματος...Ο αρχιπλοίαρχος Μπάρον συνέχισε τον αποκλεισμό της Τρίπολης, αλλά σταμάτησε τις επιθέσεις και εφήρμοσε μια νέα τακτική υπονομεύοντας την εξουσία του Πασά. Ο Αμερικανός Πρόξενος στην Τύνιδα, Ουίλλιαμ Ήτον, πρότεινε να αντικατασταθεί ο Γιουσούφ Καραμανλί με τον μεγαλύτερο αδελφό Χαμέτ που ήταν εξόριστος στην Αίγυπτο. Ο Ήτον συγκεντρώνει στην Αίγυπτο μισθοφορικό στρατό υποστηριζόμενος με ένα απόσπασμα πεζοναυτών από το αμερικανικό πλοίο Άργος. Μετά από ταξίδι 500 μιλίων, ο Ήτον φθάνει στην πόλη της Ντέρνα τον Απρίλιο.

Με τη βοήθεια των πλοίων Άργους, Σφήκας (Hornet) και Ναυτίλου, η Ντέρνα κατελήφθη και έτσι άνοιξε ο δρόμος προς την Τρίπολη. Φοβούμενος ότι η ανατροπή του ήταν θέμα ωρών, ο Γιουσούφ Καραμανλί συμφώνησε να διαπραγματευτεί ειρήνη και στις 10 Ιουνίου του 1805, αποδέχθηκε την προσφορά των 60.000$ για την απελευθέρωση των Αμερικανών κρατουμένων, υιοθετώντας μια νέα συμφωνία χωρίς φόρους. Ο στόχος των Η.Π.Α είχε επιτευχθεί... ( Διαβᾶστε ὁλόκληρο τό θέμα : Οἱ «Βερβερικοί πόλεμοι» -  1801-1805)

Επεί δή ὅμως δέν ξεμπερδεύεις εὔκολα μέ ἕναν Γιουσούφ ( Ἰωσήφ) Καραμανλῆ καί μάλιστα μουσουλμάνο :

Ο ηττημένος Καραμανλή αναγκάσθηκε να συνθηκολογήσει (10 Ιουνίου 1805) και ανέλαβε την υποχρέωση να μην παρεμποδίζει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στη Μεσόγειο, ενώ έλαβε και 60.000 δολάρια ως λύτρα για την απελευθέρωση του πληρώματος της φρεγάτας Φιλαδέλφεια. Γρήγορα, όμως, θα ξεχάσει την υπογραφή του, οπότε οι Αμερικανοί θα επανέλθουν στην περιοχή το 1815 για τον Β' Βερβερικό Πόλεμο.

Ἡ συνεργασία μέ τούς Ἕλληνες  

Τόμας Τζέφερσον

Εχουν περάσει πάνω από δύο αιώνες από τότε που οι Ηνωμένες Πολιτείες, που ήταν ακόμα ένα νέο και αδύναμο κράτος, συνεργάστηκαν με Ελληνες (η Ελλάδα δεν ήταν ακόμα καν κράτος, ούτε η επανάστασή της είχε καν αρχίσει), στην πρώτη στην ιστορία στρατιωτική επιχείρηση της Ουάσιγκτον έξω από τα σύνορά της.

Ηταν στις 27 Απριλίου 1805 όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζέφερσον, λάτρης της Ελλάδας και συνδεδεμένος με τον ελληνικό διαφωτισμό μέσω του Αδαμάντιου Κοραή, απέστειλε ναυτικές δυνάμεις στη Βόρειο Αφρική για να ξεκαθαρίσει τις βάσεις των πειρατών και τοπικών αρχόντων των Βερβερικών κρατών της για να εξασφαλίσει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στην Ανατολική Μεσόγειο...Αμερικανοί και Ελληνες πραγματοποίησαν μαζί μία από τις πιο πρώιμες, σύνθετες και ουσιαστικά διακλαδικές επιχειρήσεις της ιστορίας, η οποία αποτέλεσε και το θεμέλιο των Αμερικανών πεζοναυτών...

Η βοήθεια των Ελλήνων υπήρξε πολύτιμη για τους Αμερικανούς σε αυτή την εκστρατεία: γνώριζαν τον τόπο, είχαν μέγιστη ναυτική τέχνη, είχαν αντιμετωπίσει τον ίδιο αντίπαλο, είχαν, και οι δύο πλευρές, κάθε συμφέρον να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε έναν κοινό αγώνα – κάτι που ουδέποτε στην ιστορία συνέβη μεταξύ των Ελλήνων και των κεντροευρωπαιϊών δυνάμεων, που δεν είχαν στο επίκεντρο τους την ισχύ στις θάλασσες – κι η Ελλάδα ήταν, είναι και, φυσικά, θα είναι, μία θαλάσσια χώρα.

...φυσικά, στη βάση όλων αυτών, βρισκόταν όχι μόνον η σχέση με τη θάλασσα, αλλά και ο θαυμασμός των Αμερικανών για τον ελληνικό πολιτισμό, αλλά και το γεγονός ότι ένιωθαν και οι ίδιοι «στο πετσί τους» τι σημαίνει να είναι κανείς σκλαβωμένος από μία μεγάλη δύναμη…

Ηταν η εποχή που τα επί της ουσίας ανεξάρτητα κράτη της βορειοαφρικανικής ακτής αποτελούσαν τον φόβο και τον τρόμο των Ελλήνων με τις πειρατικές τους επιχειρήσεις που πολύ συχνά είχαν το Αιγαίο στο επίκεντρό τους: ο Χαιρεδίν Μπαρμπαρόσα έκανε το όνομά του να ταυτιστεί με τον τρόμο για πολλές γενιές Ελλήνων…

 ... Εμπλέκει δε πλήθος δυνάμεις από πολλές πλευρές της περιοχής αλλά και του κόσμου – αξίζει να τη διαβάσει ο καθένας όμως αναλυτικά, γιατί μπορεί να καταλάβει ότι, υπό μία έννοια, πλήθος από τα ζητήματα που, με εντελώς άλλους όρους, απασχολούν σήμερα αυτή την περιοχή, είναι στον πυρήνα τους τα ίδια, ενώ οι πρωταγωνιστές τους εν πολλοίς ανάλογοι της εποχής που ο πασάς της Τρίπολης, Γιουσούφ Καραμανλής, απαίτησε περισσότερα από 200.000 δολάρια της εποχής για να μην εκτελεί πειρατεία εναντίον σκαφών της Δύσης και οδήγησε τον Τζέφερσον να του κηρύξει τον πόλεμο στέλνοντας επτά πάνοπλα πολεμικά σκάφη στην περιοχή.

Πάντως, οι Αμερικανοί, διδάσκονται ακόμα αυτή την ιστορία στις στρατιωτικές και όχι μόνον ακαδημίες τους. Εμείς, τι μπορούμε να διδαχθούμε από αυτή;…( ἀπό ΕΔΩ)

Καί βεβαιως μήν παραλείψουμε ν᾿ἀναφέρουμε πώς ἐκτός τῆς διδασκαλίας ἐκείνων τῶν πολεμικῶν ἐπιχειρήσεων,στίς στρατιωτικές τους ἀκαδημίες ἤ τό ὅτι αὐτές στάθηκαν ἀφορμή  τῆς ἱδρύσεως τῶν πεζοναυτῶν,ὑπάρχει καί ἕνα ἀκόμη σημεῖο πού μποροῦμε νά σταθοῦμε καί τό ὁποῖο ἀποδεικνύει τήν θύμιση τῆς συνεργασίας μέ τούς Ἕλληνες καί τόν ἀνάλογον θαυμασμό τῶν ἀμερικανῶν πρός αὐτούς. Στήν μονάδα τοῦ Ἀμερικανικοῦ Ναυτικοῦ,αὐτή τῶν βατραχανθρώπων,τῆς 300ης σειρᾶς,ἔχουν υἱοθετήση ὡς ἔμβλημα τήν ἀσπίδα τῶν 300 τοῦ Λεωνίδα μέ ἀποτυπωμένο στά ἑλληνικά τό ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ: ΕΔΩ

Το σημείο καμπής στον πόλεμο ήταν η Μάχη της Ντέρνα (Απρίλιος-Μάιος 1805). Ο πρώην πρόξενος William Eaton , ένας πρώην λοχαγός του Στρατού ο οποίος χρησιμοποίησε τον τίτλο του « γενικού », και US Marine Corps 1ος Αντιστράτηγος Presley O'Bannon οδήγησε μια δύναμη από οκτώ πεζοναύτες των ΗΠΑ  και πεντακόσιους μισθοφόρους Έλληνες από την Κρήτη, Άραβες , και Βέρβερους -σε μια πορεία στην έρημο από την Αλεξάνδρεια , της Αιγύπτου , για να καταλάβει την πόλη Τρίπολη της Ντέρνα . Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η σημαία των Ηνωμένων Πολιτειών υψώθηκε νικηφόρα σε ξένο έδαφος. Η δράση απομνημονεύεται σ᾿ένα στίχο του Ύμνου του Ναυτικού - "οι ακτές της Τρίπολης" (Ἀπό : Α΄Βερβερικός Πόλεμος)

Αὐτά καταγράφει ἡ Ἱστορία,μά ἐδῶ στήν ἑλλαδική φαίνεται ἐκ τοῦ περισσοῦ νά γνωρίζῃ κάποιος τίς ...λεπτομέρειες αὐτές.Δέν ξέρω ἄν ὁ λόγος εἶναι πώς δέν θά πρέπῃ νά ξέρουν οἱ Ἕλληνες πώς καί μέ τήν δική τους συμβολή,σ᾿ἐκεῖνα τά πολύ δύσκολα χρόνια τῆς ὀθωμανοκρατίας μποροῦσαν νά στέκονται ἡρωϊκά ἀκόμη καί ὡς σύμμαχοι ἑνός ἀλλοδαποῦ κράτους,πού ὅμως εἶχε τόν ἴδιο ἐχθρό. Μία συμμαχία πού πιθανῶς ἔπαιξε κάποιο ῥόλον στους μετά ἀπό λίγα χρόνια ἀγῶνες τῆς Ἀνεξαρτησίας τῶν Ἑλλήνων. 

Βεβαίως ὑπάρχει καί ἕνα ἄλλο ἐνδεχόμενο πού δέν ἀφήνει ἐκεῖνα τά ἱστορικά γεγονότα νά γίνονται κτῆμα τῶν πολλών : ὑπῆρχε στό «κάδρο» ἕνα πρωταγωνιστικό ὄνομα : Καραμανλῆς. Ὁ Γιουσούφ Καραμανλῆς,ὁ ὀθωμανός τῆς δυναστείας Καραμανλήδων στήν Λιβύη. Ἔ,ὅπως καί νά τό κάνουμε δέν θ᾿ἀκούγεται καί τόσο εὐχάριστα στ᾿αὐτιά τῶν Ἑλλήνων πώς τό χριστιανικό κράτος τῶν ΗΠΑ,μέ συμμάχους καί τούς Ἕλληνες Κρητικούς βρέθηκαν ἀπέναντι σ᾿ἕναν Καραμανλῆ ! Εἶναι οἱ συνειρμοί πού ἀναποφεύκτως γίνονται στό μυαλό σέ σχέσιν μέ ἕναν «ἡμέτερο» Καραμανλῆ,τόν «ἐθνάρχη»...

Καί γιατί ὄχι; Ἄς γίνουν αὐτοί οἱ συνειρμοί,καί ποῦ ξέρεις,ὅλο καί κάτι παραπάνω θά καταλάβουν,θέλω νά ἐλπίζω,οἱ περισσότεροι....

Ἡ Πελασγική