Ο ΣΑΜΠΕΤΑΪΣΜΟΣ- ΦΡΑΝΚΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΗΠΕΙΡΩΝ

Άρθρο του Ιωάννη Αυξεντίου

Ζέβι και Φρανκ

Μέχρι πριν από κάποιες δεκαετίες, ο ρόλος του Φρανκισμού στην παγκόσμια ιστορία ήταν σχεδόν άγνωστος και η ακαδημαϊκή έρευνα δεν τον είχε αναδείξει στον βαθμό που θα έπρεπε. Όμως πριν από λίγα χρόνια, σε ένα  μεταπτυχιακό πρόγραμμα έρευνας του Ιταλικού πανεπιστημίου της Σιένας, διαβάσαμε τα εξής:

«Α) Θα μελετηθεί ο ρόλος του εβραϊκού Φρανκισμού στην συγκρότηση των εθνικών κρατών και στις διαδικασίες χειραφέτησης  και  εκδημοκρατισμού των σύγχρονων κρατών. Β) Ο F. B. ιστορικός του εβραϊσμού, συγγραφέας ενός βιβλίου πάνω στον εβραϊκό αναρχισμό θα μελετήσει τον σύγχρονο αναρχισμό και το κίνημα των Φρανκιστών που προεικονίζει τον μηδενισμό και μία μυστικιστική θεωρία της επανάστασης.»

Φυσικά η παρουσίαση του Φρανκισμού σε ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα, γίνεται με τον κατάλληλο, ''παραποιητικά εξευγενισμένο'' και συστημικό τρόπο. Τέλος πάντων, οι γνωστές  ακαδημαίζουσες  τζιριτζάντζουλες. Αυτό που εμάς ενδιαφέρει στην παραπάνω ανακοίνωση, είναι η παραδοχή για τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισε στις πολιτικές και πολιτισμικές εξελίξεις της Δύσης αλλά και της Ανατολής,  μία εβραϊκή γνωστική σέκτα με εξτρεμιστικά  πιστεύω  και  πρακτικές.

Εν ολίγοις, τι μας λέει ο Eβραίος ιστορικός σε αυτό το πρόγραμμα έρευνας; 

• Ότι οι ευρωπαϊκές αστικές-μασονικές επαναστάσεις που οδήγησαν στην δημιουργία των εθνικών κρατών, έγιναν με την συμμετοχή και την βοήθεια αυτής της εβραϊκής γνωστικής σέκτας. 
• Ότι πίσω από  τα επαναστατικά κινήματα εκείνης της εποχής, αλλά και τα μετέπειτα αναρχικά και ανατρεπτικά κίνημα (πχ. Μάιος του ‘68), κρυβόταν μία ''μυστικιστική θεωρία της επανάστασης'', δηλαδή, το γνωστικό πιστεύω των Φρανκιστών.

Ας συνοψίσουμε λοιπόν την ιστορία του Φρανκισμού, όπως την είχαμε παρουσιάσει σε ένα προηγούμενο άρθρο, ώστε να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα: Η ιστορία της ιουδαϊκής γνωστικής αίρεσης των Ντονμέδων (Dönme), που είχε "μέγα διδάσκαλο" τον Shabbetai Zevi είναι γνωστή: Οι Nτονμέδες έδρασαν από τον 17ο αιώνα και μετά μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και από αυτούς  αργότερα προήλθαν οι Νεότουρκοι. Ένα παρακλάδι λοιπόν αυτής αίρεσης, οι Φρανκιστές (ονομάστηκαν έτσι από το όνομα του αρχηγού τoυς Jacob Frank), έδρασε στην Ευρώπη από τα μέσα του 17ου αιώνα. Αυτοί, σε αντίθεση με τους Ντονμέδες που εξωτερικά είχανε γίνει Μουσουλμάνοι, είχαν -δήθεν- ασπαστεί τον Ρωμαιοκαθολικισμό, αλλά στην πραγματικότητα ακολουθούσαν τον οργιαστικό Γνωστικισμό.

Ο Jakob Frank (Jakob Judah Leib) γεννήθηκε το 1726 σε ένα χωριό της Ποδολίας, στην Ουκρανία. Ο πατέρας του ήταν οπαδός του Shabbetai Zevi. Ειδικά για τον Jakob Frank  ισχύει η ρήση «ο μαθητής ξεπέρασε τον δάσκαλο». Πράγματι, όταν ο πατέρας του τον μύησε στη διδασκαλία του Shabbetai Zevi, ο Frank είπε: «Ο δάσκαλος γεύθηκε όλα τα απαγορευμένα, αλλά εγώ θέλω να γευθώ την απόλυτη δύναμη». Το 1753, λοιπόν, εμφανίζεται σε μία συναγωγή της Θεσσαλονίκης και ανακηρύσσει τον εαυτό του σε μετενσάρκωση του Shabbetai Zevi. Μετά γυρίζει στην Πολωνία και αρχίζει να μαζεύει οπαδούς· τους διακηρύσσει: «Δεν ήλθα για να σώσω, αλλά για να καταστρέψω και να βυθίσω τα πάντα στην άβυσσο…Εγώ διαλέχτηκα, γιατί είμαι το σκοτάδι από το οποίο θα ξεπηδήσει το φως». 

Παράλληλα, τους δίνει οδηγίες για το πώς πρέπει να δράσουν:

α) να βαπτιστούν Χριστιανοί, ώστε να διεισδύσουν στις δομές των δυτικών κοινωνιών και να τις καταστρέψουν εκ των έσω· 

και
β) να μην παντρεύονται "χριστιανές  πόρνες".

 Πράγματι, το 1759 χίλιοι διακόσιοι Φρανκιστές βαφτίζονται Χριστιανοί στον καθεδρικό ναό της Λεμβέργης (Lemberg). Στη συνέχεια ο Frank αρχίζει να δημιουργεί ένα μικρό στρατό -με στολές κόκκινες: εμφανίζεται έτσι ο "μιλιταριστικός Γνωστικισμός". Το 1775 ο Jacob Frank μιλούσε πολύ για μία επανάσταση που θα κτυπούσε πολλά βασίλεια, και ειδικά τη Χριστιανική Εκκλησία, και ονειρευόταν μία περιοχή που θα γινόταν το κέντρο των Φρανκιστών.

Το πού έβρισκε ο Frank τα χρήματα για να διατηρεί το στρατό του παραμένει μυστήριο. Κάποιοι μιλούσαν για βαρέλια χρυσού που έφθαναν από το εξωτερικό...Οι Φρανκιστές, όπως άλλωστε και οι Ντονμέδες, τελούσαν οργιαστικές σεξουαλικές τελετές  με την ονομασία  το  "Σβήσιμο των φώτων". Τα παιδιά που γεννιόντουσαν από αυτές τις συνευρέσεις τα θεωρούσαν "άγια".

Ο Thomas von Schoenfeld (δηλαδή ο Moses [=Μωυσής] Dobrushka), εξάδελφος του Jakob Frank, μαζί με άλλους  συντρόφους πηγαίνει στη Γαλλία και προετοιμάζει το κλίμα για τις επαναστατικές εξεγέρσεις του 1789. Οι Φρανκιστές απλώνονται σε όλη την Ευρώπη σαν επιδημία. Μπαίνουν στις μασονικές στοές, ιδρύουν δικές τους οργανώσεις και συμμετέχουν σε οποιαδήποτε δραστηριότητα και επαναστατικό  κίνημα έχει ως σκοπό πλήγμα σε βάρος των παραδοσιακών δομών. Απώτερος στόχος τους είναι η δημιουργία μιας αστικής κοινωνίας όσο το δυνατόν περισσότερο άθρησκης αλλά και αντίθετης προς το κλασσικό πνεύμα. Ο Gershom Scholem γράφει: «Η σχέση της αιρετικής Καμπάλας των Φρανκιστών με τις ιδέες του [νέου] Διαφωτισμού είναι εμφανής τόσο σε χειρόγραφα που διασώθηκαν στην Πράγα όσο και στις παραδόσεις των οικογενειών της Βοημίας και της Μοραβίας. Στη Βαρσοβία, μεταξύ των ετών 1830-1840 πολλοί δικηγόροι ήταν απόγονοι Φρανκιστών, ενώ πολλοί από αυτούς ήταν επιχειρηματίες, ιατροί, συγγραφείς κ.λπ. Για πολύ καιρό αυτός ο κύκλος διατηρούσε μυστικές επαφές με τους Nτονμέδες της Θεσσαλονίκης. Στην Αυστρία, εκατοντάδες Φρανκιστές βαφτίζονται Χριστιανοί και, με αυτόν τον τρόπο, αποκτούν τίτλους ευγενείας και εντάσσονται στα ανώτερα, τα ισχυρά αριστοκρατικά κοινωνικά στρώματα της επικράτειας των Αψβούργων.»

Πρέπει να αναφέρουμε ότι ούτε ο Ναπολέων δεν έμεινε αλώβητος από αυτούς. Στην αρχή εκατοντάδες Φρανκιστές κατατάχθηκαν στον στρατό του υποστηρίζοντας τον αυτοκράτορα, διότι πίστευαν ότι θα τους βοηθήσει να αποκτήσουν δικά τους εδάφη. Υψηλά αξιώματα στον στρατό αυτού του τελευταίου είχαν ο Jakob Lewinski (μακρινή απόγονός του είναι η Monica Lewinsky, για όσους θυμούνται το σκάνδαλο με τον πρόεδρο Bill Clinton), ο Alexandre Matuszewicz, ο Jan  Dembowski κ.ά. Μετέπειτα όμως, όταν πια διαπίστωσαν ότι ο Ναπολέων δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους, συνεργάστηκαν με Εβραίους και Προτεστάντες τραπεζίτες και τον χτύπησαν με δύο τρόπους: α) υποστήριξαν τους Ρώσους· και β) του έκοψαν τον ανεφοδιασμό, με τα γνωστά αποτελέσματα.

Αργότερα, το 1890 συγκεκριμένα, παρατηρείται μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα κίνηση: πολλές οικογένειες Φρανκιστών μεταναστεύουν στη Νέα Υόρκη των Ηνωμένων Πολιτειών. Τέτοιες οικογένειες είναι οι Brandeis, οι Dembitz, οι Goldmark, οι Bondi, οι Lichtenberg, οι Rohatyn. Στην Αμερική προωθούνται σε στρατηγικές θέσεις του συστήματος. Ο Louis Dembitz Brandeis π.χ. έγινε μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ και προσωπικός σύμβουλος του Προέδρου Thomas Woodrow Wilson. Οι Rohatyn πάλι απέκτησαν μεγάλο αριθμό μετοχών ισχυρών τραπεζών, όπως η Lazard της Νέας Υόρκης, ο γνωστότερος των Rohatyn έγινε σύμβουλος του Δημοκρατικού Κόμματος στις ΗΠΑ και πρέσβης στη Γαλλία. Έτσι οι Φρανκιστές μπόρεσαν να επηρεάσουν καθοριστικά την πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών.

H πορεία της αίρεσης.

Tα γεγονότα που αφορούν την δράση των Φρανκιστών στην Ευρώπη και την Αμερική είναι τόσο πολλά που εδώ δεν είναι δυνατόν να τα παρουσιάσουμε εκτενώς. Μιλάμε για ένα δίκτυο τεραστίων διαστάσεων με δαιδαλώδεις διασυνδέσεις .

Κοιτάξτε λοιπόν πως παρουσιάζονται τα  στίγματα των Ντονμέδων - Φρανκιστών  στον  παγκόσμιο  χάρτη  την  εποχή 1650-1920:

Ευρώπη: Οι Φρανκιστές συμμετέχουν σε όλες τις αστικές επαναστάσεις που ανέτρεψαν τα παραδοσιακά καθεστώτα της Ευρώπης.
Τουρκία: Οι γεννήτορες του Φρανκισμού, δηλαδή  οι Ντονμέδες, το 1909 καταλαμβάνουν την εξουσία και θέτουν υπό τον έλεγχό τους ότι απομένει από την πρώην οθωμανική αυτοκρατορία.
ΗΠΑ: Οι Φρανκιστές  εισέρχονται σε σημαντικούς θεσμούς του κράτους.

Να τελειώσουμε με μία σύντομη αναφορά στην επίδραση του Σαμπετανισμού-Φρανκισμού σε θέματα σύγχρονης κουλτούρας: Ο Mehlman Jeffrey, καθηγητής γαλλικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο της  Βοστόνης,  υποστήριξε ότι  η διανοητική καταγωγή του Γαλλικού Μεταδομισμού  μπορεί να αναζητηθεί πίσω στον 17ο αιώνα, στο πνεύμα του αποστάτη -μεσσία Shabbetai Zevi. Και ότι αυτό το παραβατικό πνεύμα διαβιβάστηκε από τον Scholem στον στενό φίλο του Walter Benjamin (Σχολή της Φρανκφούρτης). Σύμφωνα με τον Mehlman,  ο Benjamin μετέδωσε αυτή την νοοτροπία στον  Γάλλο φιλόσοφο Georges Bataille, ο οποίος γνώρισε τον Benjamin στο Παρίσι στην δεκαετία του '30. Και δεδομένου ότι ο Bataille είχε μία  κεντρική επιρροή στο γενικό πάνθεον του γαλλικού μεταμοντερνισμού - από τον Jacques  Derrida στην Julia Kristeva, στον Michel Foucault, στον Jean Baudrillard - το ανατρεπτικό πνεύμα της γαλλικής θεωρίας, μπορεί να  ιδωθεί ως πρόσφατη εκδήλωση αυτού του αιρετικού εβραϊκού γνωστικισμού. (Βλ. Weingrad  Michael, Parisian Messianism: Catholicism, Decadence, and the Transgressions of Georges Bataille )

Μετά από όλα αυτά, υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι εποχή της νεωτερικότητας και της μετανεωτερικότητας  είναι  η  ΕΠΟΧΗ TOY ΑΝΤΙΝΟΜΙΣΜΟΥ;

Σημείωση:

Επειδή στην Πολωνία η παρουσία των Φρανκιστών υπήρξε ιδιαίτερα έντονη, ο  σκηνοθέτης  Adrian Panek  γύρισε την ταινία   ''Daas'',  η  οποία  εξιστορεί (μυθιστορηματικά)  την ζωή του Jacob Frank. To τρέιλερ της ταινίας μπορείτε να το δείτε εδώ.  

 

Θεόδοτος